ff -){('(liirlu'^ocfi|t' die in Zeeland gebruikt werden (Gend- sche, Brugsche, Rijnlandsche, Schouw- sche, Duivelandsche en Blooische geme ten en roeden) in Nederlandse bunders, roeden en ellen. De bunder was ook een oude vlaktemaat die van 1820 tot 1937 werd gelijkgesteld met de hectare. Du Bois had een hekel aan het steeds omrekenen van bunders naar roeden en omgekeerd. De bestaande omrekenings boekjes vond hij niet handig in het gebruik, dus maakte hij een eigen boekje. Zijn vrienden en kennissen vonden het zo goed, dat hij het liet drukken. Lengte- en vierkantsmaten Even ter verduidelijking: de oude roeden werden zowel als lengte- als als vierkants- maat gebruikt. Maar in de nieuwe Neder landse landmaat gebruikte men als lengte maten de el, de palm, de duim en de streep, die overeenkwamen met respectie velijk de meter, de decimeter, de centime ter en de millimeter. Als vierkantsmaat waren er de bunder, de roede en de el, die dus overeenkwamen met de hectare, de are en de centiare. De meter gebruikte men in Frankrijk vanaf 1790 en hij kreeg internationale erkenning in 1895. In het Reductie-Boekje van Du Bois staat het volgende: één Blooische roede (lengte maat) is 3,617 el, wat gelijk is aan 3,617 meter. In vierkantsmaat komt men dan op 13,082689 vierkante meter. Dat lijkt geen wereldschokkend verschil, maar bij één gemet (300 vierkante roeden) loopt het verschil toch al op tot 36,8067 vierkante meter. Eigenlijk zou men dus moeten spreken van een theoretische en een praktische roede. Ooit waren deze gelijk, maar met de komst van de el en de meter aan het begin van de negentiende eeuw rondde men de praktische roede af en moest de theoreti sche roede steeds meer terrein prijsgeven, tot hij uiteindelijk verdween. In de praktijk van alledag levert het geen problemen op omdat de boeren de praktische roede alleen nog onder elkaar gebruiken. Maar 8*. - - w;v*irrM>» KKNK IIBBl.KIDXKO VAN CENDSCIIK. BIM.'OSCHK, KUS- JjAKDMMIK. SPI! (U:\YSCHK, I)I IVEL A N DSC H K EN RI.OOIM.-IIK O K M KT EN EN ROEDEN NEDERLANDSE IIK HUNDEK*. ROEDEN EN ELLEN' \L»«WlK dr Nederlandicbc Landmaat herleid in de bovravrrmrldr Gemeten en Roeden BLMwVIV EK.NK HEK LEI Dl NT, DER LK.NGTEMA.AJE VAN DE OI'DE IN DE NIEUWE EN' OMGEKEERD; puttin*. Cunbgcbraiktr»(flood aU mm (1«lsii<5tn tn 3d<iktoa<iriumtr« t»(. in b( prcointu Ardonb. J. Dl II o IS. f r E IJ Z E N DIJKE, II 1.1 A. BITS het is wel van belang om te weten welke roede er wordt bedoeld, want vooral bij geschiedkundig onderzoek zou men fouten kunnen maken. Een voorbeeld Als men bijvoorbeeld van de voormalige gemeente Zoutelande de oppervlakte zou willen berekenen in verschillende jaren, om

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2002 | | pagina 17