Activiteiten KJ aa, heeft een atmosfeer, waardoor de kraters wellicht vulkanen zijn. Op Mars bevindt zich de grootste vulkaan (de Olympus Mons, 23 kilometer hoog, niet meer actief) uit ons zonnestelsel. De doorsnede van de manen van Mars (Phoebos en Daimos) is kleiner dan 500 kilometer, waardoor zij geen bolvorm hebben. De planeet Jupiter, waarop zich veel fosfor bevindt, krimpt, waardoor veel energie vrij komt. Wellicht kunnen hieruit de stormen rond Jupiter worden verklaard. Rond Jupi ter bewegen de zogenaamde Galileïsche manen Callisto, lo (vulkanen), Europa (ijs en water; misschien leven?) en Ganyme- des. Tussen Mars en Jupiter bevindt zich een planetoïdengordel. Door de aantrek kingskracht van Jupiter zijn hieruit geen planeten gevormd, maar zijn veel brokken heelalsteen op de planeet zelf neergeko men. Een enorm brokstuk uit deze gordel is waarschijnlijk miljoenen jaren geleden in Yucatan (Mexico) ingeslagen. Hierdoor ont stond een zeer grote nevel, waardoor een temperatuurdaling op aarde optrad. Als gevolg hiervan veranderde de planten groei, waardoor vermoedelijk de dinosau riërs zijn uitgestorven. Rond de planeet Saturnus bevinden zich zogenaamde ringen van losse materie ter breedte van ongeveer 40.000 kilometer Een van de manen van Saturnus, Titan geheten, is in de zeventiende eeuw door Huygens ontdekt en heeft een atmosfeer. Naar Saturnus en Titan is nu reeds jaren de sateliet Cassini onderweg. De planeet Neptunus heeft eveneens een atmosfeer. De maan Triton, behorend bij Neptunus, heeft waarschijnlijk de laagste temperatuur (minus 220) binnen ons zon nestelsel. De planeet Pluto ten slotte is eigenlijk geen planeet meer, maar een ijs- bol. Vermoeid maar zeer onder de indruk keer de het HKW-gezelschap uiteindelijk van zijn reis door het heelal op aarde terug. Met veel dank aan de inleiders! H.J. Vader Woensdag 24 april 2002 Jaarvergadering en verhalen in dialect Zoals aangekondigd, zal op deze avond de jaarvergadering plaatsvinden. De agenda treft u in het hart van deze Wete aan. Evenals voorgaande jaren zal na de pauze een programma met gedichten en verhalen in dialect uit Walcherse dorpen worden gebracht. Ditmaal zijn Domburg en Oost- kapelle aan de beurt. Het algemene en Domburgse gedeelte zal worden verzorgd door Cees Maas. Voor de Manteling en Oostkapelle zullen enkele leden van de vereniging Pennevreugd een

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2002 | | pagina 46