de cursus volgen. Lang niet iedereen deed
dat evenwel; er waren veel meer bewaar
schooljuffrouwen zónder dan mét een
diploma of getuigschrift.
Met de totstandkoming van de wet van 8
december 1955 krijgt het onderwijs aan
jonge kinderen de naam kleuteronderwijs,
dat wordt omschreven als de algemene
vorming van het kind in schoolverband, die
aan het lager onderwijs voorafgaat. Het
heeft ten doel de kleuters de gelegenheid
te bieden met andere kinderen van hun
leeftijd te spelen, op eenvoudige wijze hun
geheugen te oefenen, hun smaak bij de
uitdrukking van gevoelens en gedachten te
ontwikkelen en goede gewoonten van net
heid en orde, beleefdheid en fatsoen aan
te kweken. De Kleuteronderwijswet, die
met ingang van 1 januari 1956 van kracht
wordt, werkt dat verder uit en bepaalt ook
dat kleuterleidsters in het bezit dienen te
zijn van een akte van bekwaamheid. Vol
gens Nijkamp19 maakte deze wet definitief
een einde aan de rampzalige toestand
waarin deze tak van onderwijs sinds eeu
wen verkeerde.
Tine Visser
Noten
1. W.M. Nijkamp, 'Van begijneschool naar
kleuteronderwijs'Groningen 1971, p. 48.
2. S.S. Coronel, 'De bewaarschool'Amsterdam
1864, p. 15 e.v.
3. Gemeentearchief Vlissingen (GAV), Archief
van Gemeente Vlissingen 1505-1914, inv.nr.
2941.
4. Zeeuws Archief te Middelburg (ZA), Archief
Toezicht Lager Onderwijs, inv.nr. 20.
5. Als noot 4.
6. ZA, Archief Toezicht Lager Onderwijs,
inv.nr. 1.
7. Als noot 3.
8. ZA, Archief Toezicht Lager Onderwijs,
inv.nr. 48.
9. A. Coronel, 'Middelburg voorheen en thans',
p. 390 e.v.
10. GAV, Archief Gemeente Vlissingen, inv.nr.
2943.
11. GAV, idem, inv.nr. 2933.
12. GAV, idem, inv.nr. 2483.
13. GAV, Archief Departement Nut van het
Algemeen, voorl. inv.nrs. 20-23.
14. ZA, Archief van het Departement Middel
burg van de Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen, inv.nr. 163.
15. ZA, Archief Toezicht Lager Onderwijs,
inv.nr. 27.
16. ZA, idem, inv.nr. 28.
17. ZA, Archief Stad Veere, inv.nr. 2565.
18. ZA, Archief gemeente Arnemuiden 1857-
1951, inv.nr. 1166.
19. Nijkamp, a.w., p. 271.
Geraadpleegde literatuur:
- A. Coronel sr., 'Middelburg voorheen en
thans. Bijdrage tot de kennis van het armwe
zen aldaar', Middelburg 1859.
- S.S. Coronel, 'De bewaarschool; haar verle
den, tegemvoordige toestand en haar toekomst',
Amsterdam 1864.
- W.M. Nijkamp, 'Van begijneschool naar
kleuterschool', Groningen 1971.
- R.G. Rijkens, 'De Bewaarschool, praktische
handleiding ten dienste van hen die bewaar
scholen wenschen op te rigten en daarin werk
zaam moeten zijn', Leeuwarden 1845.
-H.W.C.A. Visser, 'Handleiding voor Houde
ressen van Kleine-Kinderscholen, Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen', 1823.
- 'Opleidend Onderwijsboekje, ten gebruike
van Scholen en Huisgezinnen'Middelburg
1854.
