andere waren door een bominslag ontploft
of weggespoeld. De bevindingen werden
in een rapport vermeld.
Er waren ook zogenaamde schijnmijnen-
velden. Daar hoorden geen mijnen te lig
gen, maar ze werden voor de zekerheid
toch afgezocht.
De Nederlandse Mijnopruimingsdienst
Drie verschillende manieren om een potmijn te
plaatsen.
(MOD) liep soms tegen vreemde zaken
aan. Op 13 september 1945 hadden de
Duitsers veld Eber in Middelburg gezuiverd
en zij hadden maar zeven mijnen
gevonden. Bij een tweede ruiming op 11
maart 1946 werden nog eens 207 mijnen
gevonden. Dit tot groot ongenoegen van
de MOD, die vond dat de Duitsers bij de
eerste ruiming nalatig waren geweest.
Volgens mij lag het anders. Bij de eerste
ruiming kon de ruimploeg alleen werken
op de dijk en het kanaaltalud. De rest van
het veld stond onder water en kon pas na
de drooglegging worden aangepakt, waar
bij toen het restant werd gevonden.
Geregeld stagneerde het werk: bij vorst als
de grond te hard was om de mijnen eruit
te halen, of door gebrek aan benzine, kle
ding en ontstekingsmiddelen. In dat laatste
geval werden bunkers afgezocht naar
handgranaten waarmee de verzamelde
mijnen tot ontploffing konden worden
gebracht.
Levensgevaarlijk
Bij dit uiterst riskante werk lag de dood op
de loer. Al in juli 1945 lieten drie Duitsers
bij Souburg het leven, in maart 1946 sneu
velden ObergefreiterTonn bij Oostkapelle
en Matrose Kullack bij Zoutelande. Dit zijn
maar enkelen. In heel Nederland kostte het
mijnenruimen ongeveer tweehonderd Duit
sers het leven en raakten enkele honder
den gewond. De Duitsers noemden zich
zelf Himmelfahrtkommando, vanwege de
grote kans het werk met de dood te moe
ten bekopen.
Sommigen hadden puur geluk, zoals Gre
nadier Baumker. Hij moest op 18 januari
1946 aan de Koudekerkseweg bij Middel
burg mijnen die aan Rommelasperges
(palen) bevestigd waren, tot ontploffing
brengen. Dat gebeurde met een honderd
vijftig meter lange draad. Toen Baumker de
draad aan de mijn bevestigd had en terug
liep naar de ontsteker, gleed hij uit over de
bevroren grond en kwam in aanraking met
de draad, waardoor de mijn ontplofte.
Baumker werd met scherfwonden naar het
ziekenhuis overgebracht en geopereerd.
Ook Nederlanders kwamen om. Dit ge
beurde onder andere in Oostkapelle, Vliss-
ingen en Nieuwland. In die laatste plaats
verongelukte een Nederlandse soldaat bij
het controleren van een krater waarin mij
nen tot ontploffing waren gebracht. Toen
de militair de kuil inspecteerde, ontplofte
alsnog een daarin aanwezige mijn.
Bij het ruimen waren hospitaalsoldaten en
een ambulance aanwezig. Min of meer
