van naam nodig. Het heeft Gossaert hier
aan niet ontbroken. Hij werd schilder-hove
ling in het gevolg van de bastaarden van
de machtige Bourgondische hertog Filips
de Goede. Deze bastaarden waren
bepaald geen ondergeschoven kinderen
en bekleedden, met name op Walcheren,
hoge posities. Van deze loyale Bourgondi
sche adel kreeg Gossaert volop ruimte om
zich te ontplooien. Zijn 'onregelmatige'
levenswandel nam men kennelijk op de
koop toe.
Bourgondiërs
Gossaerts eerste begunstiger was Filips
van Bourgondië, de jongste bastaardzoon
van Filips de Goede. Deze invloedrijke
Filips was een fervent kunstverzamelaar.
Hij was voor Gossaert erg belangrijk, want
door Filips' bemiddeling kreeg hij namelijk
ook toegang tot andere hoven.
Toen Filips in 1508 als gezant naar Italië
ging, nam hij Gossaert mee. In Rome
maakte de schilder, hoewel de reis maar
van korte duur was, kennis met de baker
mat van de klassieke oudheid.
In 1509 was Gossaert weer terug en hij
bleef in dienst van de Bourgondiër. Deze
werd op Walcheren tot admiraal benoemd
en verbleef vaak op Suytborg (het kasteel
van West-Souburg), waar hij geleerden en
kunstenaars om zich heen verzamelde en
een leven leidde als een vorst.
Toen Filips in 1516 bisschop van Utrecht
werd, bleef Gossaert deel uitmaken van
zijn hofhouding en ging dus met hem mee.
Na Filips'dood, in 1524, keerde zijn gun
steling terug naar Walcheren, waar Adolf
van Bourgondië (heer van Veere) zijn oom
als admiraal was opgevolgd. In zijn dienst
werd Gossaert hofschilder van het kasteel
Zandenburg bij Veere.
Middelburg
Middelburg was in de late Middeleeuwen
een bloeiende handelsstad. Kooplieden uit
Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal die er
verblijf hielden, gaven de stad een exotisch
tintje. Ook had zij, als abdijstad, grote ker
kelijke en wereldlijke macht. De Middel
burgse abdij was in die tijd een van de
voornaamste en rijkste abdijen in de
Nederlanden. Van de Middelburgse abten
is weinig bekend, maar ze droegen de
beeldende kunst vast wel een warm hart
toe. Dat gold zeker voor Maximiliaan van
Bourgondië, abt van 1518 tot 1536 en een
bastaardkleinzoon van Filips de Goede. In
zijn opdracht vervaardigde Gossaert een
prachtig altaarstuk (veelluik), dat de abdij
kerk sierde. Dit monumentale schilderij, dat
de kruisafname voorstelde, gold als een
van de mooiste altaarstukken in de Bour
gondische Nederlanden. De vermaarde
Albrecht Dürer, die in 1520 Middelburg
bezocht, was er vol lof over.
Het altaarstuk, dat tijdens de beeldenstorm
in 1566 door toeval nog gespaard bleef, is
helaas in 1568 door een grote brand in de
Abdij verloren gegaan.
Met de komst van Jan Gossaert kreeg
Middelburg een schilder van betekenis bin
nen haar vesten en daardoor bloeide ook
hier de schilderkunst op. Men sprak van
Middelburg als van een centrum voor beel
dende kunst, hoewel veel kleiner van
omvang dan Antwerpen. Contacten van
Gossaert met andere bekende schilders
wijzen ook in die richting. Zo bezocht de
schilder-graveur Lucas van Leyden Middel
burg en hij onthaalde zijn kunstbroeders
daar op een kostbaar diner.
Zandenburg
Toen Gossaert in 1524 in dienst trad van
