had opgelopen. Na deze geslaagde proef adverteerde Vogel met de wervende tekst: "L. Vogel's wereldberoemde brandkasten, kelders, deuren en effectenkisten, Middel burg, Holland. Sedert 1852 in wedstrijden, openbare proefnemingen, gouden, zilve ren, bronzen medailles en ereprijzen behaald, zowel in het buiten- als in het bin nenland. Tot heden door niemand overtrof fen. Smeltproeven op 1000 graden Celsi us." De brandkasten van Vogel waren dus van zeer bijzondere kwaliteit. Op een factuur voor levering van een kluis aan de Doops gezinde gemeente Middelburg uit 1894, prijkt de volgende tekst: "Brevet voor ijzer werken en brandkasten, eerelid der Fran- sche Academie van Uitvindingen te Parijs." Op 4 november 1906 overleed Lambertus Vogel op 78-jarige leeftijd te Middelburg en zijn zaak werd in dat jaar opgeheven. Maar de herinnering aan hem zal altijd blijven, want ik schat dat er, zelfs nu nog, heel wat brandkasten van Vogel binnen en buiten Zeeland te vinden zijn. De volgende waar nemingen getuigen daarvan. Brandkasten van Vogel Op een antiekmarkt in Middelburg in augustus 2002 zag ik voor het eerst een brandkast van Vogel. Het was een klein model van ongeveer 40 centimeter lang, 25 centimeter breed en 25 centimeter hoog. Dit kluisje, zwart gekleurd van buiten en wit van binnen, droeg het volgende opschrift: "L. Vogel Jz., fabriekant Middel burg". Aangezien er niet gerept wordt over "koninklijke fabriek" of iets dergelijks, mag men aannemen dat deze brandkast dateert van vóór 1883, het jaar waarin Vogel werd onderscheiden met het predi kaat hofleverancier. Navraag bij kunstken ner Frans Laurentius in Middelburg leerde dat de kast zal dateren uit de periode 1860-1870. Een tweede Vogel-brandkast ontdekte ik kort daarna. Deze groene brandkast, met een rode binnenkant, is in het bezit van M.V.G. Raymond van der Ploeg uit Hauler- wijk. Op de kast is de volgende tekst te Het bronzen etiket van een brandkast van Vogel, ca. 1900. (Foto A.F. Franken) lezen: "L. Vogel's koninklijke fabriek van brandkasten, Hofleverancier van Z.M. den Koning." Deze laatste aanduiding betekent dat de kast in of na 1883 gemaakt moet zijn. In april 2003 kwam ik, hoewel toch echt geen lid van het inbrekersgilde, zelfs een derde Vogel-brandkast op het spoor. De kast bevindt zich bij een familie op Walche ren. Op de brandkast staat de volgende

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2004 | | pagina 17