't Dok weer droog uKSt* Geschiedenis van het Middelburgse Prins Hendrikdok J Middelburg heeft ooit, naast een aantal scheepswerven, een heus droogdok gehad! Het dateerde uit 1875 en werd niet specifiek gegraven of aangelegd: een deel van de Middelburgse binnenhaven werd hier namelijk voor gebruikt. Men metselde de kademuren op, voorzag het van een dokvloer en maakte het afsluitbaar door middel van een drijvende deur, schipdeur of bateau-porte genoemd. Hoogbejaarde Middelburgers kunnen nog over dit voor malige dok meepraten: in 1927 werd hier namelijk het laatste schip drooggezet. Recentelijk werd het dok ten behoeve van restauratiewerkzaamheden aan de muren weer leeggepompt. Ik kon het hele proces - als Middelburger natuurlijk zeer geïnte resseerd - op de voet volgen, vele foto's maken en in de geschiedenis duiken. Thans is er helaas in mijn stad geen enke le werf meer aanwezig, nog niet eens een fatsoenlijke jachtwerf! Handels- en scheepsbouwstad Vanwege de gunstige ligging van Middel burg bestond er van oudsher al een leven dige handel op Vlaanderen en de Oostzee landen. Middelburg deed er alles aan om die handel en de daarmee verbonden scheepsbouw en -reparaties naar zich toe te trekken en te behouden. Tussen 1532 en 1535 werd er zelfs een kanaal naar de Westerschelde gegraven om de stad voor de scheepvaart beter toegankelijk te maken, een havenkanaal waarvan het tracé nog duidelijk in het landschap is te herkennen. Na de oprichting van de Ver enigde Oostindische Compagnie (VOC) in 1602 werd Middelburg na Amsterdam de tweede handelsstad van de Nederlanden. Ook deelde Middelburg in 1620 mee in de oprichting van de Westindische Compag nie (WIC). Het aandeel in de WIC was echter geringer dan dat in de VOC. Daarna volgde in 1720 nog de oprichting van de MCC (Middelburgsche Commercie Com pagnie), een bedrijf dat zich voornamelijk bezighield met de slavenhandel. Uiteraard brachten deze activiteiten de oprichting van scheeps- en reparatiewer- ven met zich mee. De VOC bezat een werf tussen de huidige Loskade en de Kinderdijk en de WIC een werf meer westelijk hier van. Alleen een pakhuis scheidde de beide werven. De MCC liet weer juist ten westen van de WIC een werf aanleggen. De VOC werd opgeheven in 1798, de WIC had haar activiteiten al omstreeks 1747 gestaakt en de MCC volgde in 1807. De MCC werd in afgeslankte vorm als scheepswerf voortge zet. Vanaf 1747 had zij de voormalige WIC- werf al gehuurd; in 1803 was de werf aan gekocht. In 1818 kreeg de MCC ook - in erfpacht van de gemeente - de beschik king over de voormalige VOC-werf. Samenvattend kan worden vastgesteld dat de MCC de VOC- en WIC-werven met de meeste opstallen in bezit kreeg. Aanleg Kanaal door Walcheren Na de Franse Tijd (1795-1814) raakte Mid delburg in verval. Trouwens, de hele negentiende eeuw was voor ons land - in economisch opzicht - een niet erg gunsti ge periode. Maar koning Willem I bracht hier verandering in. Hij was een man met visie en als een echte ondernemer drukte hij de aanleg van wegen en kanalen erdoor. Welvaart voor alle onderdanen, was zijn devies.

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2004 | | pagina 28