Boulevardstenen i Sfeaüttaata. jgfegi
I
Speurtocht naar oude peilraaistenen in de Vlissingse zeewering
In De Wete van april van dit jaar vroeg ik
in de rubriek 'Laat het De Wete weten'
naar de betekenis van stenen met de
inscripties 1,2,3, 4, X, Y, 5, 6, 7, 8 en A in
de muur van Boulevard De Ruyter in Vlis-
singen (pag. 38-39). Daags na het verschij
nen van die Wete belde de heer Ad van
Dijk mij reeds op met de mededeling dat
het antwoord in een editie van De Wete
van exact 25 jaar geleden te lezen staat,
namelijk dat de stenen werden gebruikt
voor dieptepeilingen voor de boulevard.
Had ik maar eerst op www.hkwalcheren.nl
moeten kijken!
Maar tevreden was ik nog niet. Ik wilde
verhalen van mensen horen die deze ste
nen gebruikt hebben en ik wilde het liefst
een kaart zien waar die peilraaien met die
letters en cijfers ook op staan. De reactie
van Johan Huijsen in de vorige Wete voor
zag daar al gedeeltelijk in. Hij beschreef
hoe de stenen als 'achterviag' gebruikt zou
den zijn, in combinatie met een op de laag-
waterlijn geplaatste 'voorvlag'; dat gaf de
meetlijn aan, de raai. Maar dat wist ik toen
nog niet, dus ging ik zelf op onderzoek uit.
Onderzoek
Ik begon mijn onderzoek bij Rijkswater
staat. Het eerste adres dat bij me opkwam
was het kantoor na de Keersluisbrug
rechts. Dat bleken de 'varenden' te zijn. Ze
hadden het over punaises op de dijk als
plaats voor de voorvlag maar ze kenden
de stenen niet. Ik werd doorverwezen naar
het Witte Huis, de 'rekenaars'. Ook daar
waren de stenen onbekend. Kaarten wer
den getoond met de huidige raaien, maar
die kwamen niet overeen met 'mijn' raaien.
Ik werd verder doorverwezen naar Water
schap Zeeuwse Eilanden, want die meten
ook aan de zeewering. Bij het waterschap
- toen nog gevestigd in Goes - wisten ze
wel van peilraaien maar niet van deze. Zo
kwam het dat ik na drie interne doorverwij
zingen weer bij Rijkswaterstaat zat, nu in
Middelburg, waar ik de gouden tip kreeg:
neem eens contact op met Piet van de
Velde, dienstkring Noord- en Midden-Zee
land te Goes. Ik belde hem op en hij dacht
die stenen wel thuis te kunnen brengen.
Hij was toevallig bezig het archief klaar te
maken voor overdracht omdat beheer en
onderhoud van de boulevard overgaan
naar het waterschap.
Enkele dagen later bracht de post me een
pakket informatie. In de begeleidende brief
van de heer Van de Velde las ik: "Op 24
juni 1839 is er tussen de directies van de
Waterstaat en de Genie te Vlissingen een
overeenkomst gesloten omtrent de verplich
ting tot het onderhouden der revêtements-
muren, beschoeiingen, zeeweringen enz.,
langs de zeekant der voornoemde vesting
gelegen. Vanaf die tijd kreeg Rijkswater
staat onder andere de boulevardmuur in
onderhoud. Bij proces-verbaal van 20 sep
tember 1844 kwam ook het beheer bij
Rijkswaterstaat en bij proces-verbaal van
31 januari 1872 werd pas het eigendom
overgedragen." Ter ondersteuning van dit
verhaal waren kopieën toegevoegd van de
processtukken met een plattegrond die
aangaf wat onder verantwoording van
Waterstaat, Genie Militair en de stad Vlis
singen viel, maar daarop stond geen nade
re informatie over de peilraaien.
Raaien en bakens
Piet van de Velde schreef verder in zijn
