gedenktekens het belangrijkste element. Er zijn in ons land meer gedenktekens die betrekking hebben op deze oorlog dan alle andere monumenten bij elkaar. Deze monumenten komen over het hele land verspreid voor, tot in de verste uithoeken, en ze hebben nog altijd een levende bete kenis. De oorlogsmonumenten spelen niet De onthulling van de replica van het capitula- tiemonument te Vrouwenpolder door twee wet houders van de gemeente Veere op 8 november 1994. (Zeeuws Archief, Historisch-topografi- sche atlas Veere, album 24-V009) alleen op 4 en 5 mei nog steeds een belangrijke rol, maar ook op andere momenten waarop gebeurtenissen uit de oorlogsjaren worden herdacht. Ook op Walcheren zijn oorlogsmonumen ten terug te vinden. De ene helft herdenkt de verschrikkingen en de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en zij staan voor al op 4 mei in de belangstelling, de andere helft is opgericht ter herdenking van de inundatie en de bevrijding in het najaar van 1944. De eerste gedenktekens werden geplaatst door Britse militairen die in 1944 op Wal cheren hadden gevochten. Zo verschenen er bij de landingsplaats in Westkapelle al in 1946 twee monumenten. Aan Vlissingen schonken oud-strijders een gedenksteen en op de dijk van de Bijleveldpolder in Nieuw- en Sint Joosland, waar een een heid Schotse militairen was geland, werd een steen geplaatst. Alle vier de gedenk tekens hebben dezelfde vorm, met boven aan een bronzen plaquette en onderaan het Andreaskruis. Dit kruis, op een blauw schild, was het divisiesymbool van de 52nd Lowland Division, de divisie waarvan verschillende commando-eenheden deel namen aan de bevrijding van Walcheren. Overigens is in de gemeentelijke archieven en de kranten nauwelijks iets over de plaatsing van deze monumenten te vinden. Kort na de oorlog werden in enkele Wal- cherse gemeenten gedenktekens voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog onthuld op de algemene begraafplaatsen (bijvoorbeeld in Middelburg en Domburg). In de eerste jaren na de oorlog lag in ons land de nadruk op het gedenken van de doden. Uitgangspunt daarbij was dat het offer niet voor niets is gebracht en dat het lijden niet vergeefs is geweest. Op 6 november 1950 werd aan de Groenmarkt in Middelburg een monument onthuld voor de oorlogsslachtoffers. Het bronzen beeld van een staande mannenfiguur die met opgeheven hoofd en armen de vrijheid tegemoet treedt, deed meteen na de ont hulling veel stof opwaaien omdat een aan tal mensen van mening was dat het beeld 'te bloot' was. Te Westkapelle werd eerder dat jaar een monument opgericht voor de omgekomen burgers bij de bombardemen ten op het dorp in oktober 1944. In de loop der jaren zijn er op Walcheren

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2004 | | pagina 8