Nieuwe uitgaven 'k heleze Ambonezen Met Ambonezenkamp Westkapelle heeft auteur Hans Sakkers een onderwerp aan gesneden met een actuele politieke lading: hoe stellen wij ons op de juiste wijze op tegenover minderheden in de samenle ving? Niet zoals de overheid de Molukse kwestie eind jaren vijftig naar haar hand probeerde te zetten. Zoveel is duidelijk na het lezen van deze zwarte bladzijden uit de recente Zeeuwse geschiedenis. Het is dan ook zeer te prijzen dat Sakkers dit thema voor het voetlicht heeft gebracht. Uitgangspunt van het boek is een minder heid die zoekt naar erkenning en die on recht wordt gedaan doordat de overheid niet luistert. Vervolgens zoekt die minder heid aandacht in wetsovertredingen die een nog veel grovere reactie van de over heid oproepen. De parallel die Sakkers in dit verband trekt tussen de acties van de Duitse Rote Armee Fraktion en die van de Molukkers is echter weinig doordacht omdat wel de middelen maar niet het doel zijn te vergelijken. De rest van het hoofd stuk biedt de lezer onvoldoende houvast om zonder voorkennis van de kwestie- Indonesië verder te kunnen lezen; een jong lezerspubliek zal hier wellicht afhaken. Vanaf het tweede hoofdstuk echter raakt Sakkers op stoom. Met stijgende verbazing volg je de geweldsspiraal en de ernstige mate van repressie waartoe de overheid zich laat uitlokken om de kwestie tot een einde te brengen. Sakkers bouwt zijn verhaal op aan de hand van krantenartikelen. Hij spitte diver se archieven, zoals die van de Rijkspolitie Zeeland, door. Dit heeft geleid tot een chronologisch verslag dat bijna van dag tot dag de gebeurtenissen in het kamp in Westkapelle volgt. Na aankomst in Nederland gaat de situatie voor de Molukkers er eigenlijk voortdurend op achteruit. Eerst worden de KNIL-militai- ren uit hun rang gezet en vervolgens geza menlijk in kampen (de overheid spreekt van woonoorden) geplaatst. Hier ontstaat een politieke beweging, de Partai Nasiona- lis Maluku Selatan (PNMS), die als doel heeft de terugkeer naar Ceram, waar nog verzet wordt geboden tegen de Indonesi sche overheersing. Veel PNMS'ers wonen in Westkapelle. Het invoeren van de 'zelf- verzorgingsmaatregel' in 1955 (men moest zelf voor de kost gaan zorgen) valt hier bij zonder slecht. Als de Molukkers in Westka pelle - zonder inkomsten en zonder voed sel - vervolgens "op kosten van de konin gin" gaan winkelen in het dorp, treedt bur gemeester Tydeman hard op. Er komt be waking bij het kamp, een avondklok wordt ingesteld, een prikkeldraadomheining wordt aangelegd en uiteindelijk kan zonder toestemming van hogerhand het kamp niet meer worden verlaten. Als twee Molukkers dit toch doen slaat de vlam in de pan. Poli tieagent Stroo trekt zijn dienstwapen en uiteindelijk vallen er negen gewonden in het kamp. Intrigerend zijn de tegenstrijdige en zeer gekleurde ooggetuigenverslagen en officië le rapporten die Sakkers hierbij aanhaalt. Sakkers heeft zichtbaar moeite onpartijdig verslag te doen van de, in zijn ogen, pro overheidsopstelling van de kranten. Hierbij snijdt hij zichzelf op pagina 115 en 119 diep in de historische vingers door zijn eigen stellingen binnen één alinea omver te halen.

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2005 | | pagina 36