Bijeenkomsten ff 3öl t De inundatie en bevrijding van Walcheren in oktober 1944 Meer dan tweehonderd leden en belang stellenden vonden op 20 oktober vorig jaar de weg naar de Sint-Jacobskerk in Vlissin- gen voor het verhaal van de heer Ad van Dijk over de inundatie en bevrijding van Walcheren, zoals hij dat zelf zestig jaar geleden van nabij meemaakte. De bombar dementen op de dijken, het langzaam onderlopen van het eiland, vluchteling zijn op de zolder van een boerderij, naar Vlis- singen verhuizen en daar op een boven verdieping bivakkeren, terwijl 'beneden' eb en vloed vrij spel hebben, een granaat inslag in de jongenskamer, leven op ander halve liter zoet water per dag en erpels, peen en juun. "Sappige verhalen, maar zo heb ik ze op het moment zelf niet zo beleefd", betoogde de spreker. Niet zozeer de strijd om Walcheren zelf stond centraal deze avond, maar veeleer de vraag hoe de plannen voor die strijd tot stand waren gekomen en ook of het wel zinvol was om het eiland onder water te zetten alvorens de aanval in te zetten. Koste wat kost moest de toegangsweg naar het onbeschadigde Antwerpen ver overd worden om de enorme stroom oor- logsmaterieel voor de slotaanval op Duits land op gang te kunnen brengen. Tegelij kertijd zou daardoor echter de vluchtweg voor het ingesloten 15e Duitse leger afge grendeld worden, met het risico op zware tegenstand. Generaal Guy Simonds be dacht een gedurfd en onconventioneel plan: bombardeer met vliegtuigen de dijken en schiet dag en nacht op alles wat boven het water uitsteekt, stuur vervolgens de luchtvloten naar Duitsland over Walcheren en demoraliseer zo het Duitse garnizoen. Simonds' baas, generaal Harry Crerar, twij- felde ernstig aan deze opzet, maar moest door ziekte op 26 september 1944 het commando aan Simonds overdragen, waardoor - met tegenzin van de RAF en met scepsis van waterstaatsingenieurs - de plannen werden doorgezet. De Britse admiraal Ramsay verleende krachtig steun in de vorm van de 4e Special Service Bri gade en het slagschip Warspite. Ook veld maarschalk Montgomery ging overstag en leverde de 52e Schotse Lowland-divisie. De eerste aanval, op 3 oktober op West- kapelle, verliep rampzalig. De meeste bommen kwamen in het dorp terecht en maakten 150 slachtoffers onder de nauwe lijks gewaarschuwde burgerbevolking. Daarna kon pas een bres in de dijk wor den gemaakt, maar niet voldoende diep om volgens het oorspronkelijke plan lan- dingsboten door te laten. Bij de landingen met vanuit Oostende aangevoerde troepen sneuvelden 173 man en raakten er 126 zwaar gewond. De dagen daarop werden de Nolledijk bij Vlissingen, de dijk bij Ram- mekens en de dijk bij Veere gebombar deerd, hetgeen resulteerde in de totale inundatie van Walcheren op 18 oktober 1944. Dankzij de inzet van amfibisch materieel (buffalo's) en de absolute heerschappij van de geallieerden in de lucht moest uiteinde lijk de Duitse generaal Daser met een paar duizend manschappen capituleren en was de bevrijding van Walcheren een feit. Voor de heer Van Dijk is het zeker dat er door de vermetele plannen van Simonds minder slachtoffers zijn gevallen dan er zouden zijn geweest bij een strijd op 'droge grond'. (Denk aan de verliezen die de Canadezen leden bij de strijd om de Sloedam.) Na de pauze was er, gezien de grote

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2005 | | pagina 39