Bijeenkomsten
ff
3öl
t
De inundatie en bevrijding van
Walcheren in oktober 1944
Meer dan tweehonderd leden en belang
stellenden vonden op 20 oktober vorig jaar
de weg naar de Sint-Jacobskerk in Vlissin-
gen voor het verhaal van de heer Ad van
Dijk over de inundatie en bevrijding van
Walcheren, zoals hij dat zelf zestig jaar
geleden van nabij meemaakte. De bombar
dementen op de dijken, het langzaam
onderlopen van het eiland, vluchteling zijn
op de zolder van een boerderij, naar Vlis-
singen verhuizen en daar op een boven
verdieping bivakkeren, terwijl 'beneden' eb
en vloed vrij spel hebben, een granaat
inslag in de jongenskamer, leven op ander
halve liter zoet water per dag en erpels,
peen en juun. "Sappige verhalen, maar zo
heb ik ze op het moment zelf niet zo
beleefd", betoogde de spreker.
Niet zozeer de strijd om Walcheren zelf
stond centraal deze avond, maar veeleer
de vraag hoe de plannen voor die strijd tot
stand waren gekomen en ook of het wel
zinvol was om het eiland onder water te
zetten alvorens de aanval in te zetten.
Koste wat kost moest de toegangsweg
naar het onbeschadigde Antwerpen ver
overd worden om de enorme stroom oor-
logsmaterieel voor de slotaanval op Duits
land op gang te kunnen brengen. Tegelij
kertijd zou daardoor echter de vluchtweg
voor het ingesloten 15e Duitse leger afge
grendeld worden, met het risico op zware
tegenstand. Generaal Guy Simonds be
dacht een gedurfd en onconventioneel
plan: bombardeer met vliegtuigen de dijken
en schiet dag en nacht op alles wat boven
het water uitsteekt, stuur vervolgens de
luchtvloten naar Duitsland over Walcheren
en demoraliseer zo het Duitse garnizoen.
Simonds' baas, generaal Harry Crerar, twij-
felde ernstig aan deze opzet, maar moest
door ziekte op 26 september 1944 het
commando aan Simonds overdragen,
waardoor - met tegenzin van de RAF en
met scepsis van waterstaatsingenieurs -
de plannen werden doorgezet. De Britse
admiraal Ramsay verleende krachtig steun
in de vorm van de 4e Special Service Bri
gade en het slagschip Warspite. Ook veld
maarschalk Montgomery ging overstag en
leverde de 52e Schotse Lowland-divisie.
De eerste aanval, op 3 oktober op West-
kapelle, verliep rampzalig. De meeste
bommen kwamen in het dorp terecht en
maakten 150 slachtoffers onder de nauwe
lijks gewaarschuwde burgerbevolking.
Daarna kon pas een bres in de dijk wor
den gemaakt, maar niet voldoende diep
om volgens het oorspronkelijke plan lan-
dingsboten door te laten. Bij de landingen
met vanuit Oostende aangevoerde troepen
sneuvelden 173 man en raakten er 126
zwaar gewond. De dagen daarop werden
de Nolledijk bij Vlissingen, de dijk bij Ram-
mekens en de dijk bij Veere gebombar
deerd, hetgeen resulteerde in de totale
inundatie van Walcheren op 18 oktober
1944.
Dankzij de inzet van amfibisch materieel
(buffalo's) en de absolute heerschappij van
de geallieerden in de lucht moest uiteinde
lijk de Duitse generaal Daser met een paar
duizend manschappen capituleren en was
de bevrijding van Walcheren een feit.
Voor de heer Van Dijk is het zeker dat er
door de vermetele plannen van Simonds
minder slachtoffers zijn gevallen dan er
zouden zijn geweest bij een strijd op
'droge grond'. (Denk aan de verliezen die
de Canadezen leden bij de strijd om de
Sloedam.)
Na de pauze was er, gezien de grote