Kaarten
Tot zeker 1864 was dit perceel eigendom
van de gemeente Arnemuiden. De
gemeenteraadsnotulen vermelden bijvoor
beeld in 1711 dat men de galgenberg wil
laten onderzoeken om te bezien of deze
bekwaam is om de weg onder de keten te
zanden. In ieder geval wordt de galgen-
berg vanaf 1745 iedere zeven jaren ver
pacht en in 1775 besluit het stadsbestuur
om de galgenberg te beplanten met essen
en elzen. In de overloper van 1776 staat
vermeld: "vroon, [eigendom van] Stad
Arnemuijden, 't werf daar de galge op
staat, 0 gemet en 112 roeden, [vermoede
lijke gebruiker] Cornells Brouwer." Er staat
geen gebouw bij vermeld.
De berg zelf is vanaf 1550 (de kaart van
Van Deventer) voor het eerst op een kaart
te zien. Hij was toen nog behoorlijk hoog.
Ook bij Iz. Tirion in ca. 1750 zien we hem.
Op geen enkele kaart is er echter een galg
te bekennen! Er is maar één kaart waarop
een terp staat met een galg daarop gete
kend, en dat is een tiendenkaart van 1645
van de Oosthoek, het gebied waar het
nieuwe, huidige Arnemuiden gebouwd
werd.
Executie
Nu we weten dat Arnemuiden een galgen
berg had, volgt de vraag of er wel gebruik
van gemaakt is.
In februari 1602 wordt door de stad Arne
muiden een poging gedaan om Pieter
Willemsz. Valckenier te laten ophangen.
Pieter had binnen Arnemuiden manslag
(doodslag) gepleegd op Willem Cornelisz.
van der Gouwe en de baljuw van Arnemui
den had hem op de Hayman te pakken
gekregen. De stad Middelburg had
bezwaar tegen die executie en verbood
haar beul om in Arnemuiden te execute
ren. Voorts ging er nog een rekest van de
gevangene naar prins Maurits. Waarom
Middelburg protesteerde is niet helemaal
duidelijk. Was het omdat Valckenier op de
Hayman, Middelburgs grondgebied, gear
resteerd was?
Valckenier was nog niet zo lang poorter
De galgenberg afgebeeld op de topografische
kaart van 1912.
van Arnemuiden (13 maart 1601). Hij was
afkomstig van Gent, een allochtoon dus,
zouden we nu zeggen.
Het stadsbestuur van Arnemuiden zette
toch door en zond een aantal brieven naar
Zeeuwse steden, met de vraag om gebruik
te mogen maken van hun scherprechter.
Uiteindelijk heeft die van Zierikzee het 'kar
wei' geklaard. Er was wel de voorwaarde
aan verbonden dat hij zijn eigen zwaard
naar Arnemuiden mee moest brengen. Het
zwaard van Arnemuiden was namelijk te
'bot' om het slachtoffer in één slag een
kopje kleiner te maken. Dat blijkt uit het
verzoek: "en hem dan mede te geven het
sweert, daarmede men gewoon is binnen
uwe stadt zulcken executie te doen, want
yerhuis