Van Zorgvrij
tot Buitenrust
Buitenplaatsen en herenhuizen langs de Oude Vlissingseweg
Voordat de Nieuwe Vlissingseweg werd
aangelegd, rond 1870, was de Oude Vlis
singseweg een belangrijke verbinding tus
sen Middelburg en Vlissingen. Het is nog
steeds een hardnekkig misverstand dat de
weg door Napoleon aangelegd zou zijn,
hoewel hij toen verbreed of verbeterd kan
zijn. Als doorgaande route naar Vlaande
ren zal het ook een vrij drukke verkeers
weg geweest zijn, althans voor die tijd. Dit
blijkt onder meer uit de talrijke pleister
plaatsen die toen aan de weg gelegen
waren. Alleen al op Groot Abeele waren er
drie. Verder ook nog één op Klein Abeele,
op de splitsing met de huidige Reijersweg,
en nog verscheidene andere in Oost-Sou
burg.
De Oude Vlissingseweg was een van de
eerste wegen op Wacheren die bestraat
werden, namelijk al in de zeventiende
eeuw. De weg tussen Middelburg en Kou-
dekerke was zelfs in de negentiende eeuw
nog een zandweg.
De Oude Vlissingseweg is mede door zijn
kronkelige vorm en de vele bomen en
struiken (meidoorns) altijd een fraaie weg
geweest. Door vroegere historieschrijvers
werd de weg al geroemd om zijn natuur
schoon. Vooral in de buurt van grote ste
den stonden langs dit soort toegangswe
gen veel buitenplaatsen of herenhuizen.
Soms werden ze alleen als zomerhuis ge
bruikt en dan speelhof genoemd. Veel
eigenaars hadden bovendien in de stad
zelf nog een riante woning waar ze 's win
ters vertoefden.
Ook aan de Oude Vlissingseweg hebben
veel van dergelijke landhuizen gestaan.
Het leek me interessant om eens na te
gaan hoeveel het er geweest zijn, waar ze
stonden of nu nog staan en welke informa
tie over de bewoners terug te vinden is.
Over de meeste huizen is in oude bronnen
helaas erg weinig te vinden, dit in tegen
stelling tot buitenplaatsen als Ter Hooge en
Der Boede. Desondanks is het me - mede
dankzij de medewerking van een aantal
huidige bewoners - toch gelukt een vrij uit
gebreid verhaal te schrijven.
In gedachten maken we een wandeling in
het midden van de negentiende eeuw en
we beginnen onze huizentocht vanuit Mid
delburg. Via de Vlissingsepoort (bij de hui
dige Schroebrug) gaan we over een lange
ophaalbrug de gracht over en komen uit op
de Vlissingsesingel. Rechts van ons, in de
hoek van de Vlissingseweg en de Schroe
brug, ligt in een bosrijk gebied onze eerste
buitenplaats, Zorgvrij.
Zorgvrij
Zorgvrij is een mooie naam voor een bui
tenplaats maar of het daar in werkelijkheid
altijd vrij van zorgen was valt te betwij
felen. Het moet een prachtig landgoed zijn
geweest met bossen, vijvers en een moes
tuin, in totaal twee hectare groot. De ge
schiedenis van de buitenplaats gaat terug
tot de zeventiende eeuw. Het had toen een
andere, zelfs nog mooiere naam, namelijk
Paradijs.
Volgens een akte van 16 februari 1656
werd het hofje Paradijs verkocht aan Abra
ham van den Heuvel, predikant te Middel
burg. In 1783 werd het speelhof met huis
Paradijs verkocht aan Joos van den Broe-
cke. Op 9 april 1825 kocht Abraham Fok
ker ten overstaan van notaris J. van den
Broecke Zorgvrij met weiland en ververij.
Ruim een jaar later verkocht de weduwe