Gealimenteerde bedeelden
J.H. van Opdorp, heel- en vroedmeester te Arnemuiden
Josephus Hendrikus van Opdorp (1797-
1842) had al een bewogen jeugd achter de
rug toen hij zich in 1821 als heel- en
vroedmeester in Arnemuiden vestigde. Hij
was geboren op 1 april 1797 te Antwerpen
als zoon van Franciscus Xaverius van
Opdorp en Henrica Elisabeth van den
Bergh. Zijn vader was geboren en ook
gestorven in Bergen op Zoom. In deze
stad werkte hij als horlogemaker en goud
en zilversmid. Het is niet bekend waarom
de familie tijdelijk in Antwerpen, en wel op
het adres Pont de Saint Jean, heeft
gewoond.
Joseph van Opdorp was een eigenzinnig
man met veelzijdige interesses. Hij ver
diepte zich in bijzondere geneeswijzen,
was ook geïnteresseerd in de behandeling
van zieke dieren en vertaalde Franse boe
ken. Ook is het Geneeskundig Maand
boekje (1830) van zijn hand.
Het leven in Arnemuiden was voor hem
niet gemakkelijk, want veel mensen bleven
hun Middelburgse arts trouw en namen er
aanstoot aan dat hij onverschillig stond
tegenover het geloof. Hij was een veelzijdig
mens maar bovenal een omstreden arts.
Opleiding en militaire periode
Joseph genoot van januari 1813 tot mei
1814 een medische opleiding tot chirurgijn
in het Frans Militair Hospitaal te Bergen op
Zoom. Hij was eerst volontair, maar bij de
bestorming van deze Franse vesting in de
nacht van 8 op 9 maart 1814 door de
Engelsen, nam Van Opdorp al actief deel
als chirurgijn aan Franse zijde onder de
orders van Blancel.
Op 30 maart 1815 slaagde Joseph voor
het examen derde chirurgijn der Marine en
op 20 februari 1816 voor dat van chirurgijn
derde klasse voor de Marine.' Op de vraag
welke talen hij kende antwoordde de kan
didaat: "De Hollandsche, de Fransche, een
weinig Engelsch en de Latijnsche kunstter
men."
Op 3 juni 1815 werd hij als derde chirurgijn
aangesteld en geplaatst bij de equipage
van het oorlogsschip Nassauen op 29
april 1816 werd hij aangesteld als chirur
gijn derde klasse in het vaste korps officie
ren van gezondheid van de Koninklijke
Marine tegen een jaarsalaris van 400,-.
Ter vergelijking: het jaarsalaris van een
opperchirurgijn met als rang kapitein-luite
nant bedroeg 2700,-. Een chirurgijn
derde klasse was in rang gelijkgesteld met
een adelborst der tweede klasse.
Op 31 maart 1816 vertrok Joseph van
Opdorp met de Nassau van Vlissingen via
Rio de Janeiro naar Nederlands Oost-lndië
en op 26 november 1819 keerde hij, na
een avontuurlijke reis, weer terug.
Arts te Arnemuiden
Van Opdorp werd op 15 augustus 1820
zowel in 's-Hertogenbosch als in Middel
burg toegelaten tot het uitoefenen van de
medische praktijk. Mogelijk heeft hij daar
voor, na zijn terugkomst uit Indië, nog een
aanvullende opleiding in België gevolgd.
In Arnemuiden was in die periode geen
arts gevestigd. De gemeenteraad meldde
in 1819 in zijn notulen dat men graag een
bekwaam heelmeester in de gemeente,
naast Arnemuiden ook nog Nieuw- en Sint
Joosland en Kleverskerke, zag komen.
Arnemuiden was in het verleden belangrijk
als centrum voor scheepvaart en koophan
del. Het behoorde als Hanzestad (1418) tot
