schepen en treinen steeds vaker door ge
allieerde vliegtuigen werden aangevallen.
Tijdens de invasie in Normandië op 6 juni
1944 was de OT nog steeds op Walcheren
aanwezig. Wel werden vrij kort daarna
enkele kampen samengevoegd: het perso
neel van Veere ging naar Middelburg, Sou
burg nam Dishoek over en de arbeiders
van Domburg, Oranjezon en Zoutelande
gingen naar Westkapelle. Omdat sommige
arbeiders verder van hun werkplek werden
ondergebracht, werden zij met autobussen
en vrachtauto's naar hun werk vervoerd.
In deze rommelige periode liet een groot
aantal OT-arbeiders het werk in de steek:
ze doken onder of gingen via het arbeids
bureau voor de Wehrmacht werken. De OT
pikte dat niet en verstrekte lijsten met
namen van gedroste arbeiders aan het
arbeidsbureau. Dat moest de bewuste
arbeiders dwingen weer voor de OT aan
de slag te gaan.
In juli werd nog gewerkt aan een bunker
op het vliegveld Vlissingen, op de 24ste
vertrokken 15 Duitse en 67 Nederlandse
OT'ers voor assistentie naar Kortrijk. We
mogen aannemen dat de OT in augustus
Walcheren heeft verlaten. Bouwbedrijf
Hodam vernietigde na Dolle Dinsdag de
Walcherse administratie, misschien wel in
de eerste plaats om activiteiten van colla
borateurs onzichtbaar te maken.
Op 7 november 1944 werd de Aussenstel-
le Middelburg officieel geschrapt. Aan
enkele jaren verwoede bouwactiviteit was
een einde gekomen.
Slot
Ongeveer twee jaar was de OT op Walche
ren gestationeerd. In die periode wist zij
het eiland tot een fort om te bouwen, een
prestatie die de geallieerden bij de bevrij
ding van het eiland de nodige hoofdbre
kens heeft gekost. In een poging de verde
digingswerken uit te schakelen, werden de
dijken gebombardeerd en kwam een groot
deel van Walcheren onder water te staan.
Het breken van de Duitse weerstand werd
echter maar gedeeltelijk bereikt. De bun
kers in de duinen bleven grotendeels intact
en hebben bij de strijd om Walcheren een
belangrijke rol gespeeld.
Met betrekking tot het menselijke aspect
kan worden opgemerkt dat de OT bij het
rekruteren van arbeidskrachten niet kies
keurig optrad: veel arbeiders werden onder
dwang tewerkgesteld. Gedwongen of vrij
willig, iedereen liep risico slachtoffer te
worden van een bedrijfsongeval of oorlogs
handelingen. Een voordeel van werken bij
de OT op Walcheren was wel, dat men
aanvankelijk niet naar Duitsland werd uit
gezonden.
Objectief bezien heeft de OT op Walche
ren een prestatie van formaat geleverd,
zeker gelet op de oorlogsomstandigheden,
de aanvoer van materialen en de niet altijd
gemotiveerde arbeidskrachten.
Vergeleken met andere Duitse organen
zoals de Ordnungspolizei, de Sicherheits-
dienst en de Wehrmacht, behoorde de OT
tot het mindere kwaad. Zij heeft haar capa
citeiten, mensen en materieel echter inge
zet voor de verdediging van een foute ide
ologie...
Jules Braat
Bronnen
- Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumen
tatie, Amsterdam: Archief Wehrmachtsbefehls-
haber in den Niederlanden; Archief General-
kommissariat fiir Verwaltung und ]ustiz;
Archief Generalkommissariat fiir Finanz und
