Als afsluiting van deze boeiende dag werd
het diner gebruikt in restaurant De Gouden
Leeuw in Terheyden.
Foto's van deze excursie kunt u bekijken
op www.MijnAlbum.nl/Album=6WBVX7BJ.
Een aantal van deze foto's heeft onderge
tekende een week later genomen onder
zonniger omstandigheden!
Karei Meertens
Bezoek aan het Waterschap Zeeuwse
Eilanden te Middelburg
Op 31 oktober 2007 bezochten leden van
de Heemkundige Kring Walcheren het
gebouw van het Waterschap Zeeuwse
Eilanden te Middelburg. Leo Hollestelle,
oud-archivaris van het voormalige Water
schap Walcheren en een van de auteurs
van het boek Duizend jaar Walcheren
(1996), hield daar een inleiding over de
geschiedenis van de Polder en het Water
schap Walcheren. Voor De Wete schreef
hij een samenvatting van zijn betoog.
De geschiedenis van Walcheren gaat ver
terug. In de Romeinse tijd (aan het begin
van onze jaartelling) was er slechts sprake
van een strandwal met daarachter een
moerassig gebied waar zich veen vormde.
Vanaf ca. 350 na het begin van onze jaar
telling ontstond er een schorrenlandschap.
Na verloop van tijd verzandden echter de
kreken en klonken de veenlagen in. Hier
door kwamen de voormalige kreken hoger
te liggen dan het veen: er ontstonden
zogenoemde kreekruggen.
De hoogteverschillen tussen de kreekrug
gen en de (zogenoemde) poelgronden -
die nog steeds bestaan - maakt de water
beheersing van Walcheren niet eenvoudig.
De strandwallen verdwenen en werden
vervangen door de huidige duinenrij (ca.
het jaar 1000).
In de twaalfde en dertiende eeuw ontbrak
op Walcheren een centraal gezag. De
macht was in handen van lokale edellie
den: de ambachtsheren. Deze ambachts
heren namen het initiatief de woeste gron
den te ontginnen en dammen en dijken op
te werpen ter bescherming tegen de zee.
Daardoor kon het water niet meer op na
tuurlijke wijze weg en moesten er sluizen
worden gebouwd. Per sluis ontstonden er
wateringen, die door de ambachtsheren
werden bestuurd. De ambachtsheren con
troleerden zelf het onderhoud van de
watergangen en de dijken (de schouw) en
inden de penningen (het geschot). Alleen
de meest invloedrijke ambachtsheren en
de stad Middelburg voerden in tijden van
nood het overleg met de graaf van Holland
over de heffing van extra belastingen.
Uit deze ontmoetingen zijn in de zestiende
eeuw de Staten van Walcheren gegroeid.
Deze Staten stelden elk jaar de uit te voe
ren werken en de hoogte van de belasting
(het geschot) vast. Een ordonnantie uit
1559 regelde de bestuursvorm van het
eiland en gaf de ingelanden (grondeigena
ren) mede toezicht op de financiën. Er ont
stond een college van Staten van Walche
ren plus twee vertegenwoordigers (vanaf
1657 acht) van de grootgrondbezitters.
Weer later werd een college van 24 com
missarissen toegevoegd, dat de ingelan
den vertegenwoordigde.
Na de Franse tijd (1814) werd Nederland
een gecentraliseerde eenheidsstaat. De
Staten en het college van commissarissen
werden opgeheven. Er ontstond een cen
trale directie die zich alleen met de water
staat bezighield. Daarin hadden onder
