kwamen dan ook de knechts en dienstmei
den binnen en werd na de koffie een
glaasje likeur of Schiedammer met een
anijsbeschuitje of moppen en peperbollen
gepresenteerd. Half twaalf was het tijd
voor het middagmaal en schaarde het
gezin zich om den disch. Het maal bestond
gewoonlijk uit aardappelen met rund-
Een boer van 't Nieuwland, 1870-1875. Teke
ning door Adolf Dillens, gravure door C.
Laplante. Uit: Ch. de Coster, Schetsen uit Zee
land, in: 'De aarde en hare volken', 11,1875.
(Zeeuws Archief Historisch-topografische atlas
Middelburg, foto's, cat.nr. HTAM-H-0002)
vleesch en gestoofde appelen of inge
maakte snijbonen. Na het middagmaal
gaan de arbeiders met de knechts een
poosje naar de schuur, terwijl de boerin en
de dienstmeisjes de tafel afnemen en de
theetafel gereedmaken. Tegen twee uur
komen de mannen weer terug en wordt er
door het geheele gezelschap onder het
gebruik van een kop thee en een gebakje
met een gezelschapspel, b.v. slappejan
[slabberjan] of kienspel gespeeld. Onge
veer te 4 uren gaan de mannen weer een
poosje naar de schuur, de knechts verzor
gen dan weer de paarden en het vee en
de dienstmeisjes verzorgen dan de kippen,
enz., en melken de koeien. Wanneer de
werkzaamheden in de schuur waren
geëindigd, en het intusschen donker was
geworden, verzamelden allen zich weer in
de woonkamer, waar de boerin inmiddels
de koffietafel had gereed gezet. Ongeveer
5 uur schaarde men zich weer om den
disch, die dan bestond uit brood met koud
rundvleesch en krentenbrood met kaas.
Wanneer ook dit maal was geëindigd en
de tafel afgenomen, werd de avond verder
gezellig doorgebracht met bovengenoem
de spelletjes, ook weer onder het gebruik
van een glaasje likeur met gebak, moppen
en peperbollen. 's Avonds ongeveer negen
uur vertrokken de arbeiders en ging het
gezin ter ruste.
Hoewel, zoals reeds gezegd, de Nieuw
jaarsdag voor den boer en zijn vrouw een
zeer drukke dag was geweest, bracht dien
dag toch niet weinig bij tot de goede ver
standhouding en samenleving tussen het
gezin van den boer en zijn personeel.
In den winter werd op de boerderij door de
knechts om vijf uur 's morgens opgestaan
en door de meiden iets later. De eerstge-
noemden gingen dan de paarden drenken