Hij zei: "Dan zullen we wel zien of je het
rozenblaadje bent dat op het water in de
emmer blijft drijven." En ik werd toegelaten.
Toch moest ik mij die eerste schoolweek
steeds weer bij het arbeidsbureau melden
omdat ze mij alsnog naar Duitsland wilden
sturen. Daardoor kwam ik herhaaldelijk te
laat op school. Toen meneer Visser - de
directeur van de school - hoor
de wat de oorzaak was, zorgde
hij er persoonlijk voor dat het
arbeidsbureau mij niet meer
lastig viel.
Het werk op school was tame
lijk zwaar. Tijdens de les werd
de tekst gedicteerd en later
moesten we van het schoolbord
de desbetreffende tekeningen
overnemen. Het boek liet je zelf
bij een boekbinder maken, want
in de boekwinkels was niet veel
meer te koop. Als je na school
tijd niet klaar was, kwam je 's avonds terug
en als je voor spertijd niet klaar was, bleef
je maar op school overnachten.
Tijdens de bezetting was er algehele ver
duistering ingevoerd. Dit hield in dat - na
het invallen van de avond - geen enkel
straaltje licht uit de huizen te zien mocht
zijn. Overvliegende vliegtuigen konden zo
moeilijker bepalen waar ze waren. Ook de
auto's moesten de koplampen afdekken
met een hoesje, dat een klein spleetje
openliet. Boven dit hoesje zat een kapje,
dat de lichtuitstraling naar boven verhin
derde. Wie nog een auto bezat moest
iedere maand bij de Rijksverkeersinspectie
een nieuwe rijvergunning aanvragen.
Meestal kreeg men dan ongeveer tien liter
benzine toegewezen.
In deze verduisterde stad was het moeilijk
om 's avonds vrienden te bezoeken of deel
te nemen aan het verenigingsleven. En in
duistere tijden had je daar juist zo'n be
hoefte aan. In die tijd heb ik goed geleerd
om op de stand van de maan te letten.
Omdat de Duitsers een invasie op het
Europese vasteland zagen aankomen,
werd onder meer de kust van Nederland in
staat van verdediging gebracht. Maar een
en ander vorderde niet snel
genoeg. Daarom werden alle
leraren en leerlingen van de
ambachtsschool opgeroepen
om halve dagen voor de Wehr-
macht te gaan werken. Op de
buitenplaats Toorenvliedt
moesten we in een ijskoude
decembermaand helpen met
het verslepen van kabels
waarmee de bunkers in het
park werden verbonden.
Enige tijd later moest ik me
melden op de schietbaan.
Deze bevond zich aan de dijk die vanaf de
begraafplaats van Middelburg naar Nieuw-
land loopt. Het was daar streng beveiligd.
Je moest een pasje hebben om via een
slagboom en een schildwacht op het ter
rein te komen.
Bovenop het dijkje lag een smalspoor. Het
rollend materieel bestond uit een onderstel
met vier wielen, waarop een ijzeren bak
was gezet. Er waren vier mannen met een
lange stok voor nodig om het vehikel in
beweging te zetten. Het was de bedoeling
om op de begraafplaats de ijzeren bak met
water te vullen. Het duurde heel lang tot de
bak vol was omdat het water uit een gewo
ne huishoudkraan kwam, en het duurde
nog veel langer om het water - via het niet
bepaald secuur aangelegde baantje - naar
de bestemde plaats te brengen. Herhaal
delijk kieperde de bak 'per ongeluk' om en
Evert Blaas, geboren te
Middelburg, 1924.
