Besluit
De negentiende-eeuwse neogotiek kwam
op Walcheren aanvankelijk vooral voor op
buitenplaatsen. Daarnaast werden in Zee
land nog enkele kerkgebouwen en twee
stadhuizen in de Willem ll-gotiek gebouwd.
Verder is deze stijl niet echt aangeslagen.
Van wat er gebouwd werd is een belangrijk
deel later gesloopt. Dat maakt de weinige
nog resterende gebouwen in deze stijl
alleen maar zeldzamer. De Koudekerkse
consistoriekamer is zo'n zeldzaam en dus
waardevol onderdeel van de Zeeuwse
architectuurgeschiedenis en moet als zo
danig worden gewaardeerd. Dit bijzondere
gebouw dient voor de toekomst behouden
te blijven.
Martin van den Broeke
Met dank aan Wim Meulenkamp, Sjoerd
de Nooijer en Kees van Noppen.
1. Kees van Noppen, De consistoriekamer. Een
markant gebouw bij de kerk van Koudekerke,
in: 'De Wete', jrg. 37 (2008), nr. 2, p. 21-28;
zie over de voorgenomen sloop en de bezwaren
o.a. Willem Heijbroek, Kerkring bedreigd, in:
'Heemschut', nr. 5, oktober 2008, p. 5.
2. Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurland
schap en Monumenten, 'Kerk en consistorie
Koudekerke (Walcheren). Bouwhistorische ver
kenning', 2007.
3. Alike van der Woud, 'De Bataafse hut. Ver
schuivingen in het beeld van de geschiedenis
(1750-1850)', Amsterdam 1990, p. 164-170.
4. Michael McCarthy, 'The Origins of the
Gothic Revival', New Haven/London 1987.
5. Michael Symes, 'The English Rococo
Garden', z.p., 1991.
6. Wim Meulenkamp, Tuingebouwen: stijlen
en soorten, in: K.M. Veenland-Heineman,
'Historische buitenplaatsen in de provincie
Utrecht', Utrecht 1992, p. 59-72; McCarthy,
a.w., p. 114.
7. Te zien op een zogenaamd Bavelaartje door
J.H. Reygers, afgebeeld in 'Nederlandse buiten
plaatsen bedreigdHuizen, tuinen, bewoners,
tentoonstellingscatalogus'Delft 1972, afb. 58.
8. De historicus Af. Robidé van der Aa noem
de het "eene zeer oude brug, waarschijnlijk die
van den ouden voorburg van Westhoven, die
afgebroken werd"Zie diens De Ridder-hofstad
Westhoven, in: 'Oud-Nederland in de uit vroe
gere dagen overgeblevene burgen en kastelen',
Nijmegen 1846.
9. Zeeuws Archief, Familiearchief Schorer,
inv.nr. 186. Brief van 25 juni 1819.
10. Koen Kleijn, Jos Smit, Claudia Thunnissen,
'Nederlandse bouwkunst. Een geschiedenis van
tien eeuwen architectuur'Alphen aan den
Rijn 1997 (tweede druk), p. 136; Liesbeth
Crommelin en H. van Suchtelen, 'Nederlandse
vuurtorens. Bouwgeschiedenis en organisatie'
Nieuwkoop 1978, p. 59-66, 119-128; en
H.M.C. van Oosterzee, De kustlichttoren op
het eiland Schouwen, in: 'Zeeuwsche Volks
almanak voor het schrikkeljaar 1840', Zierikzee
z.j., p. 133-139.
11. Van der Woud, a.w., en Wim Meulenkamp,
De Koning Bouwt: vier architect-monarchen,
George IV, Ludivig I, Willem II, Ludwig II, in:
'Verloren land. Drie eeuwen non-conformis-
me', Nieuwegein 1996, p. 235-282; Kleijn e.a.,
a.w., p. 142.
12. Martin van den Broeke, fan Arends. Bui
tenplaatsen op Walcheren'Alphen aan den
Rijn 2001, p. 180-183.
13. Zeeuwse Bibliotheek, Handschriften, inv.nr.
6521, Aanteekeningen mijzelven betreffende'
van Hendrik Adriaan Abrahams (1785-1861).
14. H.M.C. van Oosterzee, De Nieuwe Kerk te
Middelburg, in: 'Zeeland. Jaarboekje voor
1853', Middelburg z.j., p. 283-292.
