Hij wilde op bepaalde uren muziekpro
gramma's laten horen, want praatprogram
ma's waren door de taalbarrière niet aan
de orde. De aansluitkosten bedroegen
12,50 en het abonnement 2,25 per
maand. Verder moest een luidspreker wor
den gekocht en was een abonnement op
de radiogids nodig.
Het verzoek werd niet zomaar ingewilligd,
eerst werd ter plaatse de noodzaak onder
zocht. In september bezocht een politieoffi
cier het Huis van Bewaring. Hij bracht een
positief oordeel uit en begin oktober kreeg
de directeur uit Den Haag toestemming
voor de aanvraag van een radioaanslui
ting. De N.V. Zeeuwse Radio-Distributie
Maatschappij kon aan de slag.
Inspectie
Het depot werd regelmatig vanuit Den
Haag bezocht. Bij de inspectie van eind
september 1941 kwam naar voren dat Na-
gewitz en Kurtenitz wilden gaan varen op
de Oostzee. Het Arbeidsbureau in Middel
burg deelde echter mee dat staatlozen niet
konden aanmonsteren.
De geïnterneerden klaagden er ook over
dat ze als misdadigers werden behandeld,
onder andere omdat ze gestichtskleding
moesten dragen. En in plaats van envelop
pen plakken wilden ze graag in de buiten
lucht werken. Ze verzochten daarom drin
gend om overplaatsing naar Westerbork.
Omdat er voor Arische vreemdelingen
geen apart kamp was, verzochten zij de
Duitse rijkscommissaris om in Duitsland te
mogen werken.
Het dragen van gestichtskleding was ech
ter facultatief. Wegens de textielschaarste
was geïnterneerden aangeraden die te
dragen om te voorkomen dat hun eigen
kleding zou verslijten. De klagers gaven
toe dat hun klacht ongegrond was en ko
zen toch maar voor gestichtskleding.
De lokaliteit waarin de mannen waren on
dergebracht was twaalf meter lang en ze
ven meter breed, met ramen op meer dan
manshoogte. Om de wind buiten te houden
waren sommige ramen van planken voor
zien. Langs de muren stonden kastjes
waarin de persoonlijke bezittingen werden
opgeborgen, verder was er een wasgele
genheid en in een hoek was een wc. Het
meubilair bestond uit een aantal houten ta
fels en stoelen.
Een plaatselijke geestelijke had voor wat
vaste planten gezorgd en enkele wandpla
ten op de kop getikt, maar al met al maak
te het lokaal een sombere indruk.
Chinezen
De Chinese geïnterneerden vormen een
verhaal apart. Bij het uitbreken van de oor
log woonden in de wijk Katendrecht in Rot
terdam ongeveer vierhonderd Chinezen.
Een groot deel van hen bestond uit zeelie
den die niet meer konden uitvaren. Dat
veroorzaakte de nodige problemen, te
meer omdat Chinese vrouwen ontbraken.
Sommige Chinezen probeerden dan ook
relaties aan te gaan met Nederlandse
vrouwen, een situatie waar de overheid
sterk tegen gekant was want zij wilde geen
rassenvermenging. De natuur is echter
sterker dan de leer: van de eerder ge
noemde Chinezen kregen Yeung Kuo Tsoy
en Tseng She Yuen omgang met minderja
rig meisjes (14 jaar), met zwangerschap
pen tot gevolg.
Yang Yi Chin kreeg een relatie met een
Nederlandse vrouw van wie de man afwe
zig was. Ook deze vrouw werd zwanger.
Het vermoeden bestond dat Yang als sou
teneur zou gaan optreden. Toen ook nog