32
De gang van de westvleugel.
bleek dat hij werkte zonder vergunning,
was de maat vol. Hoewel in geen der ge
vallen strafvervolging mogelijk was, besloot
men de drie voor de duur van de oorlog in
Middelburg te interneren.
Daar zaten ze dan, ver van huis, opgeslo
ten in een land met een totaal andere cul
tuur dat ook nog eens in oorlog was.
Nederlandse boeken, kranten, communica
tie met bewaarders en lotgenoten, het lag
allemaal erg moeilijk.
Bij hun komst beschikte slechts een van
hen over een stamkaart en rijstbonnen, de
twee anderen hadden geen distributiebe
scheiden bij zich. Ze beweerden wekelijks
hun rantsoenbonnen te hebben gekregen
op vertoon van hun paspoort.
Er is geprobeerd hun rookrantsoen van
één sigaret per dag te verhogen, maar of
dat gelukt is kon niet worden vastgesteld.
Op verzoek van de directeur leende een
Chinees in Katendrecht hen twee Chinese
romans, spelletjes en kaartspellen, die na
gebruik moesten worden teruggezonden.
De spelletjes gingen per kerende post te
rug want die kenden ze niet.
De directeur wilde ook een sjoelbak aan
schaffen. Sjoelen kon zowel door de Chi
nezen als door de andere bewoners wor
den gedaan en zou de saamhorigheid be
vorderen, dat dacht men tenminste...
De order ging naar de strafgevangenis in
Zutphen en in maart 1942 werd de bak in
Middelburg afgeleverd.
Bij een inspectie vanuit Den Haag in mei
1942 waren alleen de Chinezen aanwezig,
de andere geïnterneerden waren op last
van de Duitsers tijdelijk overgebracht naar
de strafgevangenis in Den Haag. Wegens
plaatsgebrek had de directeur de Chine
zen in een ander, kleiner dagverblijf onder
gebracht. Op hun slaapzaal waren eerder
ook enkele andere personen geplaatst,
maar dat had niet tot beter onderling con
tact geleid. Het was en bleef: east is east
and west is west.
In het algemeen veroorzaakten de Chine
zen geen problemen, ze hadden geen
klachten maar vormden wel een afzonder
lijk, ondoorgrondelijk groepje. Hun verzoe
ken om vrijlating of onderbrenging elders
werden echter steeds afgewezen.
Verbetering van omstandigheden
Directeur Lassche trok zich het lot van zijn
gasten aan en probeerde dat zoveel mo
gelijk te verbeteren. Eind oktober 1941
