Vrije jongens
49
HKW-Cultuurfondsprijs voor Hans Houterman en Hans Sakkers
Het was niet de vraag óf Hans Houterman
en Hans Sakkers de HKW-Cultuurfonds
prijs zouden winnen, maar wanneer. Dat
moment brak aan tijdens de algemene
ledenvergadering van de Heemkundige
Kring Walcheren op 27 april jl. Met de toe
kenning van deze prijs wil de HKW haar
waardering tonen aan deze twee onder
zoekers en publicisten over de Tweede
Wereldoorlog op Walcheren.
Ter voorbereiding van het gesprek met
hen, gehouden op een donderdagmorgen
in mei jl., heb ik geprobeerd al hun publi
caties die ze samen, alleen en/of in sa
menwerking met anderen schreven, uit de
bibliotheek van het Zeeuws Archief te lich
ten. Hoewel het een behoorlijke stapel is,
krijg ik bij aanvang van het interview direct
te horen dat dit lang niet alles is. We con
stateren dat Hans Sakkers, in tegenstelling
tot Hans Houterman, niet uitsluitend over
WO II heeft geschreven. Ik confronteer hen
met het feit dat alleen Hans Houterman
ooit een artikel voor De Wete heeft ge
schreven. Het lijkt Hans Sakkers ook wel
leuk om dat een keer te doen, "maar dan
moet ik wel een leuk onderwerp hebben".
Jeugd
De interesse voor de Tweede Wereldoorlog
is bij beiden ontstaan tijdens hun jeugd.
Hans Houterman zat al vroeg 'met zijn
neus in de boeken' over deze periode in de
wereldgeschiedenis, terwijl Hans Sakkers
als het ware spelenderwijs met WO II in
aanraking kwam. Met vriendjes ging hij
vaak naar het duingebied van Valkenisse
om te graven en daar vonden ze van alles:
munitie, tandpasta, allerlei voorwerpen die
de Duitse soldaten gebruikten. "Het was
ontzettend indrukwekkend en buitenge
woon spannend." Ook de bunkers hadden
hun aantrekkingskracht. "Ik heb ze altijd
mooi gevonden. Wat is hier gebeurd? Dat
wil ik weten!" verklaart Hans Sakkers.
Samenwerking
De samenwerking tussen Hans en Hans is
eind jaren tachtig ontstaan. Hans Houter
man werkte aan een bibliografie Zeeland
in de Tweede Wereldoorlog toen hij in het
boek van Rudi Rolf, Bunkers in Nederland
(1982), las dat er in Middelburg twee man
nen bezig waren met onderzoek naar bun
kers. Hij nam contact met hen op met de
vraag of zij interessante documentatie
hadden die hij kon opnemen in zijn biblio
grafie. Hij was vooral onder de indruk van
de grote hoeveelheid materiaal die Hans
Sakkers had verzameld. Deze was echter
vastgelopen met zijn onderzoek en Hans
Houterman kon hem weer op gang helpen
omdat hij op zijn beurt weer veel gegevens
had verzameld die Hans Sakkers nodig
had. Uit dit contact is in 1990 hun eerste
gezamenlijke publicatie voortgekomen,
Atlantikwall in Zeeland en Vlaanderen ge
durende opbouw en strijd, 1942-1944.
Om de eerste oplage te kunnen financie
ren vroegen ze bij diverse mensen garan
ties, maar toch was het erg spannend of
ze uit de kosten zouden komen. Na een
paginagroot artikel in de PZC was van de
oplage van duizend exemplaren in één
dag, nog voordat het boek officieel uit was,
al driekwart verkocht. Hun eerste samen
werking was een succes. Een jaar later
verscheen de tweede druk en na tien jaar
nog een derde.
Ik daag beide heren uit door te zeggen: