Afwijkingen Westkappelse keur
Natuurlijk is het aardig eens te bekijken
waarin de Westkappelse keur afwijkt van
de Rêle d'Oléron en de Vonnissen van
Damme.
- De stuurman
In artikel XIV zien we dat de "lodman" of
"lodeman" (loods) hele trajecten voor zijn
rekening neemt, maar in de Röle d'Oléron
is nog geen sprake van een stuurman. Die
duikt in het zeerecht als "stierman" voor
het eerst op in de Westkappelse keur.
- Uitleg schadevergoedingsregeling bij
aanvaren
Wanneer een schip "veilig gemeerd" ligt en
wordt aangevaren, dan dient men de geza
menlijke schade te delen in verhouding
van de waarde van elk der schepen en
hun lading volgens artikel XVI.
Het hierop volgende ingelaste artikel in de
Westkappelse keur legt uit waarom: om te
voorkomen dat men een oud schip legt in
de weg van een beter schip om daarvan al
zijn eigen schade vergoed te krijgen.10 Het
doet denken aan de manier waarop som
mige automobilisten proberen een verze
kerde deuk over een onverzekerde deuk te
krijgen.
Overigens, natuurlijk "legghen" de
scheepslui in een haven en "liggen" ze
niet. De Westkappelse keur is wel in goed
Zeeuws gesteld (maar waarschijnlijk ook in
goed Vlaams).11
Slot
Interessant materie, nietwaar. Zo oud en
toch zo actueel. Het feit dat de Westkappe-
laars van toen het nuttig vonden zelf ook
zo'n fraaie sociale regeling te hebben, is
toch de moeite waard om in het collectieve
geheugen bewaard te blijven? Vandaar dit
pleidooi voor meer bekendheid van ons
oudste zee- en sociale recht.
C.F.V. Herbers-Schoenmakers
1. Zie Guus Pikkemaat, 'Eleonora van Aquita-
nië (1122-1204), een bijzondere vrouw in het
zomertij der middeleeuwen'Soesterberg 2010,
pag. 290 en 291.
2. Zie Korthals Altes, 'Ons oudste zeerecht',
noot 23 op pag. 8, onder verwijzing naar Z.W.
Sneller, 'Walcheren in de 15de eeuw' (1916);
'Wijnvaart en Wijnhandel tussen Frankrijk en
de Noordelijke Nederlanden'in Bijdragen va-
derlandsche geschiedenis (1924): in 1270 ver
bood de Engelse koning export van wol naar
Vlaanderen. Hier zagen Zeeuwse vissers hun
kans...
3. Idem, noot 9 op pag. 4 en 5, en pag. 15 en
16.
4. Dit woord betekent 'vondsten', namelijk ju
ridische.
5. Korthals Altes, pag. 17-19.
6. Wie weet is menig schipper door deze bepa
ling op het idee gekomen zijn vermogen juri
disch elders onder te brengen.
7Geen aftrek van wachtdagen, zoals nu soms
het geval is.
8. Korthals Altes, pag. 24-27.
9. Idem, noot 14 op pag. 62.
10. Idem, pag. 43-46.
11. Idem, pag. 57.