Van 1880 tot 1900
In de laatste twee decennia van de negen
tiende eeuw kwamen ongeveer om de
twee jaar circussen naar Middelburg of
Vlissingen, zoals het circus van Oscar
Carré en het Amerikaanse circus van John
Pinder. Het laatste kwam op 25 maart
1886 met 100 paarden en 25 wagens over
de weg van Goes naar Middelburg en had
de Loskade als standplaats. De eerste
voorstelling werd slecht bezocht, maar
latere voorstellingen trokken veel publiek.
Misschien droegen de optochten die Pin
der vrijwel dagelijks door de stad hield
daaraan bij, een vorm van levende recla
me. De Stoombargedienst liet na afloop
van de voorstelling een extra boot naar
Vlissingen varen waardoor ook Vlissingers
konden meegenieten.
Op de laatste dag waren weeskinderen uit
genodigd en konden 150 schoolkinderen -
die daarvoor uitgezocht waren vanwege
hun goede gedrag - de voorstelling bezoe
ken. Na afloop van de laatste voorstelling
vertrok Pinder naar Vlissingen en gaf daar
nog drie voorstellingen.
The greatest show on earth
De grote klapper op circusgebied was het
Amerikaanse reuzencircus Barnum Bai
ley dat in 1901 naar Europa kwam en ook
een tournee door Nederland maakte. Aan
vankelijk lag het in de bedoeling in Middel
burg op te treden, maar die gemeente wil
de niet meewerken. Daarom werd naar
Vlissingen uitgeweken. Als speeldatum
was 1 oktober vastgesteld en al in augus
tus werd er reclame voor gemaakt. Er werd
op de Koningsweg een bord geplaatst.
Later volgden er meer, onder andere op
het Eiland en de Steenenbeer.
Op 10 september kwam de speciale recla
mewagen per trein van Bergen op Zoom
naar Vlissingen. De wagen (20 x 2,5 x 3
meter) was witgeschilderd en de zijkanten
waren met gouden letters versierd.
De volgende dag werd er om zes uur ont
beten. Daarna gingen de plakploegen de
stad in. Ook zwierven ze uit tot ver in de
omgeving. Op muren, borden en winkels
werden biljetten aangebracht; het waren
reuzenplakkaten met dito letters, overal
schreeuwde B&B de mensen toe. De dag
daarop reisden de plakkers alweer door
naar Breda.
In Vlissingen maakte de komst van B&B
veel los, er werd over niets anders meer
gesproken. In de winkels hingen reclame
platen, muziekwinkels verkochten zelfs
B&B-marsen. Het was alsof er in Vlissin
gen een WK-wedstrijd werd gespeeld. Ook
de kranten schonken volop aandacht aan
het circus.
In de nacht van 30 september op 1 okto
ber rolden vanaf één uur, met tussenpozen
van een uur, vier treinen Vlissingen bin
nen, in totaal 67 wagens. Met de eerste
trein arriveerden de olifanten, de paarden,
de kamelen, andere wilde en kleine dieren
en de artiesten. De artiesten werden direct
in hotels ondergebracht. Op de losplaats
waren extra dwarsliggers aangebracht om
te voorkomen dat de zware wagens in de
grond wegzakten. Alles was perfect geor
ganiseerd. Eerst werden de wagens met
trekpaarden en tenten gelost. Na het in
spannen trokken de paarden de wagens
via de binnenstad naar het Eiland. Een
probleem was het nemen van de hoogte
naar de Marinedam. Soms moesten daar
voor extra paarden of zelfs olifanten wor
den ingeschakeld. Op enkele kleinigheden
na verliep de tocht van het station naar het
circusterrein echter zonder problemen.
