Daniëlse en Van Straaten
25
De juiste datering van een prentbriefkaart
Boven: de aankomst van circus Oscar Carré te
Middelburg, 7 april 1906. (Zeeuws Archief,
Beeld en Geluid, nr. 320-040) Onder: de ach
terzijde van de kaart. (coll. A. Bosselaers)
Aankomst Circus „Carré"
te Middelburg
Bij het artikel 'Hooggeëerd pu
bliek, Circus op Walcheren' in De
Wete van januari 2012 werd op
pagina 11 ter illustratie een prent
briefkaart geplaatst die wij hierbij
enigszins verkleind opnieuw
weergeven. Het bijschrift bij deze
illustratie luidde: "De aankomst
van het circus van Oscar Carré te
Middelburg op 12 mei 1915. De
Middelburgsche Courant van 1
mei 1915 berichtte hierover:
'Woensdag 12 Mei ongeveer 9
uur 's ochtends zal de extra-trein
van het circus alhier arriveeren,
en reeds denzelfden avond de
eerste voorstelling geven. Het cir
cus brengt een stal mee van meer
dan 100 raspaarden en boven
dien olifanten, kameelen, lama's,
herten en leeuwen.'
Maar is deze opname wel op 12
mei 1915 gemaakt? Daarvoor be
kijken we de achterkant van deze
kaart. Mijn exemplaar van deze
kaart is nooit verstuurd, maar toch
vertelt de achterzijde meer dan je
zou denken. We zien om te beginnen dat
het geen 'doorloper' meer is, waarbij de
achterzijde van de kaart alleen bestemd
was voor het adres van de ontvanger, ge
schreven over de gehele breedte van de
kaart. Doorlopers werden gedrukt tot hal
verwege 1905. Daarna kreeg de achterzij
de een deelstreep, met rechts daarvan de
adreszijde. De linkerzijde was aanvankelijk
"Alleen voor naam en adres van den af
zender bestemd", maar al snel werd die
linkerzijde vrij beschrijfbaar. Daarvan is
deze kaart een voorbeeld; ze dateert dus
ItO
Schrijfruimte BRIEFKAART
Adreszijde
/a,cJ
5120 Uitg. P. J. DM.
ten vroegste van eind 1905. Maar de ach
terzijde vermeldt onderaan links ook: "5120
Uitg. P.J.D., M." Dat staat voor P.J. Daniël
se, Middelburg. Daniëlse had een bedrijf
dat was gevestigd in de Sint Pieterstraat F
37 en hij handelde onder andere in kolo
niale waren en gedistilleerd.' Daarnaast
bezat hij een leesbibliotheek die hij in april
