Kaartjes uit 'De ontstaansgeschiedenis van het
Zeeuwse kustlandschap', Ned. Instituut voor
Toegepaste Geowetenschappen TNO, versie
1.0,1997. Hieronder de situatie circa 4400
v.Chr., met nederzettingen aan de noordkant
van Walcheren. Daarnaast resp. circa 50
n.Chr. en circa 750 n.Chr.
pak, de muts bleef natuurlijk op. Bekend
en nog redelijk recent is het beeld van de
Walcherse boerin met bromfietshelm. En
ten slotte zien we een foto van opa Min-
derhoud die met fiets en kistje zijn klanten
gaat bezoeken. Want het is toch ook een
beetje het verhaal van de familie Minder-
houd.
Leo Faase
Strandwallen
hebben onze kustlijn bepaald
Op woensdag 23 november 2011 gaf fy
sisch geograaf Anke van der Geest voor
de heemkundige kring een boeiende
lezing over de rijke geologische ontstaans
geschiedenis van het Zeeuwse landschap.
De huidige grenzen van Zeeland zijn in
duizenden jaren ontstaan door de werking
van natuurlijke processen en door ingre
pen van de mens. Aanvankelijk bewoon
den de Zeeuwen met hun vee de droge
plekken op strandwallen en op de hoger
gelegen zandgronden en kreekruggen. Uit
gestrekte kustmoerassen verhinderden dat
ze zich op meer plekken konden vestigen.
Later begonnen ze hun omgeving te beïn
vloeden voor bewoning en voor het verkrij
gen van brandstof, voedsel en handelspro
ducten. Deze ingrepen in het landschap
hadden soms fatale gevolgen.
In het eerste gedeelte van haar lezing ging
Anke van der Geest vooral in op de ont
staansgeschiedenis van Walcheren, in het
bijzonder de ontwikkeling van de huidige
noordkust. Na de laatste ijstijd, ongeveer
10.000 jaar geleden, steeg het zeeniveau
aanzienlijk, aanvankelijk zelfs met zo'n 75
centimeter per eeuw, waardoor het zuide
lijke Noordzeegebied weer geheel onder
water kwam te staan. Een paar duizend
jaar later begonnen zich strandwallen te
vormen. Uit metingen blijkt dat Walcheren
zo'n 3.500 jaar geleden niet veel meer was
dan een stukje strandwal aan de rand van
een enorm onbewoonbaar hoogveenmoe
ras, dat een paar meter boven NAP uit
stak. Die strandwal nam in omvang toe
doordat de heersende stroming (van zuid
west naar noordoost) zand aanvoerde van
een enorme zandkaap die toen nog voor
de Vlaamse kust lag. Maar het achterland
werd niet echt toegankelijker. Sporen van
bewoning van de strandwal in de ijzertijd
(2.500 jaar geleden) zijn gevonden ter
hoogte van Westhove en ook de Romeinen
hebben rond het begin van de jaartelling
op de strandwal gebivakkeerd. Maar na de
Romeinse tijd was Walcheren een met kre-
