n
Een waardige és?
dochterkerk
3
De Onze-Lieve-Vrouwe-ter-Sneeuwkapel in Veere
De rooms-katholieke kerk op de
hoek van de Markt en de Kaai in
Veere op de kadastrale minuutplan
van 1818 (blauw vlakje) (Veere
sectie A). Het grote blauwe vlak is
het stadhuis. (Zeeuws Archief,
Kadastrale plans, cat.nr. 1969)
De uit 1912 daterende rooms-katholieke
kapel op de hoek van de Kaai en de Markt
in Veere is een vreemde eend in de bijt:
omringd door weelderige laatgotische hui
zen staat zij daar eenzaam in al haar een
voud. Het nu bijna honderd jaar oude mo
nument straalt de armoede
uit die er heerste in het be
gin van de twintigste eeuw
toen het stadje in verval was
geraakt. Dit gebouwtje vormt
een schril contrast met de
sierlijke patriciërshuizen met
hun trapgeveltjes ernaast,
die herinneren aan de bloei
ende handelsstad van wel
eer. Desondanks staat het
gebouwtje, met zijn in
jugendstil opgetrokken faga-
de, terecht op de monumen
tenlijst. Als het aan het r.-k.
kerkbestuur had gelegen,
had de kapel eruitgezien als
een blokkendoos, maar
dankzij de bemoeienissen
van Jan Toorop en de ver
eniging Nehalennia, die zich
bezighield met het behoud
van het stedenschoon op
Walcheren, is het kerkje toch nog een
waardige 'dochterkerk' van de H.H. Petrus
en Paulus uit Middelburg geworden.
De eerste kerk
Vóór de bouw van de kapel stond op deze
plaats een tot kerk ingericht huis. Voor de
stichting daarvan moeten we terug naar
het jaar 1795. Vanaf de Reformatie in 1572
tot 1795 was de Nederduits gereformeerde
kerk de enige door de staat erkende kerk
in de Republiek der Zeven Verenigde Ne
derlanden. Hierin kwam tijdens de Bataaf
se Republiek verandering. Bij publicatie
van 3 maart 1795 kwam ook in Zeeland
onder de leus "vrijheid, gelijkheid en broe
derschap" een scheiding tussen kerk en
staat tot stand. De rooms-
katholieke Veerenaren, die
tot die tijd noodgedwongen
de mis in Middelburg bij
woonden, wilden toen een
eigen kerk. Ze richtten een
rooms-katholieke parochie
op die onder een bestuur
van drie kerkmeesters
kwam te staan.
Op 29 september 1795
kocht het bestuur het huis
Den Berendans op de hoek
van de Kaai en de Markt
voor 8:6:8 Vlaams. Het
kwam uit de nalatenschap
van Jacobus Maandekker
en was het laatst bewoond
door Thomas Hobbelaar.
Timmerman en aannemer
van publieke werken Paulus
van Oosten kreeg opdracht
het huis tot kerk te verbou
wen. Op oude foto's en tekeningen van de
kerk zijn in de voorgevel twee spitsboog
vensters en op het dak een in 1870 aange
bracht klokkentorentje te zien. Aan de
Marktzijde zaten beneden vier ramen en
tot 1873 boven één. Over het interieur is
niet meer bekend dan de inventaris die op
een lijst uit 1844 staat vermeld. Waar
schijnlijk heeft Van Oosten de verdiepings
vloer en alle tussenwanden uit het huis ge
sloopt zodat er één grote ruimte overbleef.