28
Romeins wordt genoemd, is nog niet af
doende beantwoord. Het meest aanneme
lijk is dat er in de brug een steen, een
sculptuur of een reliëf uit de Romeinse tijd
zat. Een dergelijke steen (of stenen) zou in
een nisje gevat kunnen zijn geweest in de
brug of in de pylonen die de brug sierden.
Over Romeins materiaal in de omgeving
van Domburg is vrij veel bekend. In het
verleden spoelde er wel eens natuursteen
aan op het strand tussen Domburg en
Oostkapelle. Het betrof dan bouwmateriaal
afkomstig van een Romeinse nederzetting
die voor de huidige kust bij Domburg heeft
gelegen. Deze nederzetting was ontstaan
op een strandwal. In de middeleeuwen
werd de toen in ruïneuze staat verkerende
nederzetting door de zee verzwolgen. Aan
het aanspoelen van Romeinse (bouw)-
materialen gaat vaak een storm vooraf. Dit
was ook het geval in 1647. In dat jaar
spoelde een groot aantal fragmenten aan
van een tempel, gewijd aan de godin Ne-
halennia. Deze gebeurtenis is door de Mid
delburgse landschapsschilder Hendrik van
Schuylenburgh (ca. 1620-1689) vastge
legd.16 De vondst van Romeins materiaal in
1647 is vrij goed gedocumenteerd vanwe
ge haar spectaculaire karakter. Naast een
groot aantal tekeningen zijn er brieven
waarin over de vondst wordt geschreven.17
De aangespoelde materialen hebben
schijnbaar lange tijd op het strand gele
gen. Pas in 1666 werden ze op last van de
autoriteiten van Middelburg - de stad was
tussen 1648 en 1679 eigenaar van Dom
burg en Oostkapelle - in de kerk van Dom
burg ondergebracht.18 In 1848 was er
brand in de kerk en stortte de toren van de
kerk in. Daarbij gingen veel van de stukken
van de Nehalenniatempel verloren.
Nehalennia
Tijdens het onderzoek naar de Romeinse
brug werd in de Zeeuwse Bibliotheek een
brief uit 1867 aangetroffen waarin expliciet
melding wordt gemaakt van Romeins
beeldhouwwerk in de brug. Er is sprake
van een Nehalenniasteen. De brief is ge
schreven door Johannes Frederiks19 en ge
richt aan Meinardus Lantsheer.20 Frederiks
schreef: "Ik ben heel nieuwsgierig uit Uwe
Excellentie volgende aflevering onder an
dere te vernemen welke wapenschilden
bedekt zijn (1795) in de kerk van Oostka
pelle, uit hetgeen ik in de 'Kroniek van het
Historisch Genootschap' 1855 p. 70 lees,
zal de opgave wel in 'Zelandia lllustrata'
voorkomen. Nu ik mijn gedachten éénmaal
daarheen (naar de Zelandia lllustrata) ver
plaatst heb, verwacht ik ook met belang
stelling Uwe Excellentie uitspraak over den
Nehalinniasteen [sic, red.] in de antieken
brug te Westhoven, waarover dr. Janssen
