GEDACHTENIS
16
digt met de woorden: "'t Geen een langen
tyd was Onder, Ziet men boven tot een
wonder." Het is ondertekend met P.A., de
initialen van de prins van de Veerse rede
rijkerskamer Missus Scholieren, Pieter
Angoise.
Overdenking
Het merendeel van het pamflet wordt inge
nomen door een uit elf coupletten be
staand gedicht, ondertekend door Jan
Priegel, met de titel De dood-graver by het
graf, in overdenking spreekt. Hierin vertelt
hij uitvoerig hoe hij zijn vondst heeft ge
daan:
'k Zag een kist die lang voor dezen,
juist hier mogt begraven wezen.
Het in 1787 geschreven pamflet over de vondst
van een oranje zijden japon in de Kleine Kerk
te Veere. (collectie J.H. Midavaine)
'k Nam het boven uit den grond,
toen ik zeer verwondert stond.
Dat het kleed niet was geschonden,
schoon het lichaam was ontbonden.
Vervolgens gaat Priegel dieper in op de
betekenis die de vondst voor hem heeft
gehad.
Wat was hier aan de hand, en hoe kon
een zijden japon na meer dan honderd
jaar onder de grond te hebben gelegen,
ongeschonden uit een graf tevoorschijn ko
men terwijl het lichaam en de botten waren
verteerd? Waarom is er niet over gespro
ken in de vergaderingen van het stadsbe
stuur en de kerkenraad? Om antwoord op
deze vragen te krijgen maken we eerst
kennis met de grafdelver Jan Priegel.
Jan Priegel
In het poortersboek staat dat Jan Priegel
op 24 mei 1783 als nieuwe inwoner van
Veere werd ingeschreven. Hij was toen
dertig jaar oud, geboren in Utrecht en lid
van de Hervormde Kerk. Dit is alles wat
met zekerheid over zijn afstamming be
kend is. In het Utrechts archief wordt een
tweetal akten met afgelegde verklaringen
bewaard die de Utrechtse notaris T. van
Weydom in 1758 heeft opgemaakt in een
zaak tegen een zekere Hartman Priegel.
Hartman woonde in Groenekan, een dorp
in de buurt van De Bilt, was tuinman bij de
raadsheer Martens en na een eerder hu
welijk met Louise Terré getrouwd met Ma
ria de Brey. Hij werd ervan verdacht over
spel te hebben gepleegd met Christina van
Schaik, vrouw van Andries Maké, wonen
de in de Goedesteeg tegenover het Heilige
Kruis-Gasthuis in Utrecht. Omdat Jans
eerstgeboren zoon ook Hartman heette en
zijn oudste dochter Maria, zouden dit zijn
ouders kunnen zijn.
Een Zekizaame Gebeurtenis onlangs Voorgcvaücn
bmnea KEKF. op Jen 14 December 1787. in de Kiev,*- KKKK. by her n«**1
v« een door Jen P »i river opgedolven. c>.u Umjp ZytV
Vrouwe-Jzh», »w van het Lichaam en ook de Becnoi venerrd traaren en umdor
twjtfd moer dan <kn Eeuw, in 't GrafMmO hul, ZynJr het Kleed ,en voering tm
in Stand geMrwn, in liorkie <n kleur, int vrrwomk-nng van eet» ydcr
Jammer i>'t dit vode lieden die dit wonder kwumni zien, I .appen ahneedar, en naer
gebed beu aard ia gebleven, tuur den toeloop van Volt w» niet tc fluiten
Mag men dit geen Vonder noemen
Onlangs in ter Veer geskn
V ie zou Ode daad vertiS. oT.xn
"t Verd bekent aan aHe ben.
Wou men her ORANJE Smooren,
Neen! aizootoc Veert niet.
Hier ia tham wat Nieuw» te houten
Wat hier onlang» w gdfcinct
"t Geen een langen tyd wtw Onder,
Ziet men boven tot ccn Vonder
P A,
&0ÖO303 0 0030O3O3OOO QOOOOQ
1 ïe Dood-Gtavcr by hl' Graf, inOvtnknking Spreekt.
In het Jaar toen ons ter Verre
t Kerft l »RANJE gaf de Kern.
Judl np 'r Immc van het JAAR 6
Wierd men hwr wat Vrenodi gewaar*
Ik die het Graf zou opemnukrn,
Voet een Dondr. rag ik xaaken, I
Die ik met meer ander ben,
Dagt dat nok en kon gtü hrcn
Toen brug *h met wet kc'
Necrftig ntdckkeae Kerke
Als ik half had gedaan.
bkcv ik zeer verwondert liaan
"k Zag een k die lang voor dezen,
Juili hier mogt begraven wezen,
kNant het boven uk den grond.
Toen ik zeer verwondert flood.
Dat het kleed niet v aigefrhondm.
li myn
Zoo et
myn keven niet
wonder meer gdchèe*.
Onder dl de Doode f .ykm.
Dat wry zufkv kwam te falyken,
Lyff. en Beencn "t waa venan, K
k kleed Zag met wonder aan.
't Was OaANjt, "r geen in .1' Aarde
Bleef in (tand, in voile waarde
En ook befte Zy Damast
Kummctam met Liiucn vaft.
Vaar men 't Kktrd kwam tan tdchouw ca
't was al Oranje tot de vouwen.
Een Prtraman is hier in verblyJ,
En dat ttu juyw op deze tyd
Wilt Oranie hoog warJceren.
I Zy Borger. Bucrrn ofte Hccrcn.
Want 't Oranje niet verga-1.
I loedat. men klapt iioe Jat men praat
d* Aaarde geev hier van getu vgen.
Pat men "t nooit zal on lerbuyget».
Men lees o. ik van OraBglV#,
Die in de Zei gevangen ia
Gol wil om Land en Volk fraann.
Van R unpen onheyl en gr» aaien,
Enonzen Hemel «pp- r tkcr.
Zy voor *t kan/- Meer cn Ms er
IAN PRIF.GFl.
Te Vete GcdnAt, bjrC, M, van daGraaC Stadsdrukker wonende op de Markt
