20
kerken weg en nam de oude kerk als koor
in gebruik.
Na de Reformatie in 1572 raakte het koor
overbodig en werd de scheidsmuur weer
aangebracht. Van 1598 tot 1603 is deze
ruimte door de handelsonderneming van
Balthasar de Moucheron als opslagruimte
gebruikt en in 1619 werd hij aan de Schot
se kooplieden afgestaan voor het houden
van hun kerkdiensten.
Op 25 mei 1686 brandden beide kerken
door onvoorzichtigheid van twee Middel
burgse loodgieters af. Het merendeel van
de grafzerken was gebarsten en moest
worden verwijderd. De teksten erop wer
den nauwkeurig overgeschreven zodat
men later altijd zou kunnen nagaan welke
families ten tijde van de brand een graf in
de kerk hadden bezeten. De Grote Kerk
werd meteen weer opgebouwd, maar de
puinhopen van de Kleine Kerk bleven meer
dan tien jaar liggen. Kort voordat de Grote
Kerk weer in gebruik genomen werd, kreeg
burgemeester Kien op 19 maart 1688 van
het stadsbestuur toestemming het graf van
zijn voorouders dat "onder den blooten he
mel" lag naar een van de kapellen in deze
kerk over te brengen.
Rond 1698 begon men met de wederop
bouw van de Kleine Kerk. Omdat er in
1686 door de Franse vluchtelingen ook in
Veere een Waalse gemeente was gesticht,
werden twee hallen bestemd voor de
Waalse en één voor de Schotse gemeen
te. Door een muur werden ze van elkaar
gescheiden. Op 22 november 1699 werd
de Waalse kerk voor de ongeveer vijftig le
den tellende gemeente in gebruik geno
men.
Gezien het feit dat het terrein na de brand
lang braak heeft gelegen en aan weersin
vloeden onderhevig was, is het onwaar
schijnlijk dat een japon zo gaaf uit een graf
tevoorschijn kon komen.
Patriotten
Als de japon niet als nieuw uit een eeu
wenoud graf tevoorschijn kon komen, waar
kwam ze dan wel vandaan? Het antwoord
ligt in de steeds feller wordende strijd tus
sen de patriotten en de prinsgezinden die
in de zomer van 1787 zijn ontknoping
kreeg. De patriotten wilden de macht van
stadhouder Willem V afnemen, waar de
prinsgezinden fel op tegen waren. Ze richt
ten verenigingen op van gewapende bur
gers, de zogenoemde vrijkorpsen, en gin
gen zich oefenen in de wapenen. Toen er
in 1787 een burgeroorlog tussen de prins
gezinden en de patriotten uitbrak weigerde
de prins, die erom bekend stond zich op
de vlakte te houden en inmiddels met zijn
gezin naar het Valkhof in Nijmegen was
uitgeweken, zich naar Den Haag te bege
ven om de ongeregeldheden de kop in te
drukken. Zijn vrouw, Wilhelmina van Prui
sen, nam hierop op 28 juni het kordate be
sluit zelf in Den Haag orde op zaken te
gaan stellen. Dit pakte echter geheel an
ders uit. De patriotten die vernomen had
den dat de prinses met haar gevolg op
weg was naar Den Haag, hielden haar bij
Goejanverwellesluis tegen. Daar kreeg ze
het dringend advies terug naar Nijmegen
te keren. Toen het bericht van de aanhou
ding in het land de ronde deed sloegen de
prinsgezinden aan het plunderen. Zo werd
in Middelburg op 1 juli het huis Leeuwen
burg van stadsdokter Lucas van Steve-
ninck in de Lange Noordstraat nagenoeg
geheel met de grond gelijk gemaakt. De
aanhouding van de prinses met haar ge
volg had verregaande gevolgen. Ze zocht
steun bij haar broer Frederik Willem II van
