34
daar en probeerde iets op te vangen uit
een andere wereld, en toen wilde hij
verdwijnen. Maar er was niets gebeurd.
Alles was gebleven zoals het was.
In de hoogste klas van het lyceum krijgt hij
met zijn klasgenoot Toni een vakantie
baantje in Domburg in een "deftig etablis
sement". Ze slapen in het vakantiehuisje
van Toni's familie aan de rand van het dorp
waar "de lichtbundel van de Westkapelse
vuurtoren gleed over het eiland"... Ook
hier worstelt hij met zijn gevoel er niet bij
te horen en vindt hij troost in de duinen en
op het strand.
Dit zijn maar een paar kleine grepen uit
het Walcherse aandeel in Pier en oceaan,
maar ook de titel van het boek refereert
aan Walcheren. Die titel is ook de titel van
een schilderij van Piet Mondriaan. Abels
vriendinnetje schrijft hem in zijn eindexa
menjaar een ansichtkaart:
Dag liefje, ik was weer op stap. Mondri
aan kende dus de paalhoofden op het
strand van Domburg! Dit schilderij is er
door geïnspireerd. Abstract, zoals je
ziet, maar toch heel mooi als je het in
het echt ziet. Hoor ik nog eens van je?
Elke dag loop ik voor niks naar mijn
brievenbus. Zucht. Kusjes, Digna.
In dit schilderij is een enorm spannings
veld tussen de verticale lijnen die 'pier', en
de horizontale lijnen die 'golven' en 'stro
ming' van de oceaan verbeelden. Dit beeld
vind je in het boek letterlijk terug in de
vorm van de pier van Vlissingen in een
woeste zee. Het spanningsveld is er ook
wanneer de auteur het heeft over het lo
pen van de broertjes over paalhoofden, het
verdwalen op een zandbank in de mist, het
kanaal in duiken van de hoge over de lage
sluis heen, de bijna-verdrinkingen en een
zelfmoord door verdrinking.
Maar het schilderij zegt volgens Digna,
aan het strand in Vlissingen, ook iets over
hen beiden:
"Je denkt bij Mondriaan aan iets heel
afstandelijks, iets strengs... Maar het is
zo gevoelig gedaan... Helemaal in
zwart en wit... Maar het wit zo gevoelig
opgebracht..." Ze zweeg opeens lange
tijd, wegkijkend over zee. Abel schoof
zijn hand onder haar trui, wachtte, trok
haar hemd uit haar broek, wachtte nog
eens en betastte met zijn vingertoppen
haar ruggengraat, de geul, licht be
zweet, tussen het vlees en de spieren
van haar rug. "En waarom heb je mij
dat ene schilderij..." "Omdat hij bij jou
past, natuurlijk, en bij ons." "Bij ons."
Dit is een boek over opgroeien, over een
zaamheid van kind en puber en volwasse
ne, over natuur en strand en duinen, over
Friesland en Zuid-Beveland en Walcheren,
over tradities en veranderingen, over zee
en schepen en varen, over relaties en hu
welijk en homofilie... en dat alles wordt
prachtig beschreven. Deze dikke pil van
ruim achthonderd bladzijden is een echte
aanrader.
Hetty Begheyn-Brinkman
Oek de Jong, Pier en oceaan. Uitgeverij
Augustus, Amsterdam 2012, ISBN 978-90-
204-1285-7, 803 p., €39,95.
