Aangename
kennismakingen -
24
Persoonlijke ontmoetingen op vier buitenplaatsen
Een reisgezelschap
Driehonderd jaar geleden werd de tweede
lige Walchersche Arkadia van Mattheus
Gargon uitgegeven.1 De Vlissingse predi
kant Gargon laat in deze boeken, zowel op
verhalende als informatieve wijze, een fic
tief reisgezelschap over Walcheren toeren.
Hij voert daarvoor een groep vrienden ten
tonele, die als de personages Ewoud,
Heerman, Floris, Isabelle en Hillegonde
per koets een tocht over het eiland maken.
Interessant in de Arkadia zijn de bezoeken
die het reisgezelschap brengt aan vier bui
tenplaatsen en hun eigenaar. Op hof
Noordhout komt het ensemble in contact
met Abraham Biscop, bij 't Huis te Oostka-
pelle met Willem Ie Sage, op hof Noord
beek met Nicolaas van Hoorn en op hof
Hooge Wal met Samuel Coninck. Hoewel in
de Arkadia fictie en feiten door elkaar
lopen, is het aannemelijk dat Gargon de
buitenplaatseigenaren zelf op hun buitens
heeft bezocht.
Van die vier buitenplaatsen is tegenwoor
dig nauwelijks meer een spoor te beken
nen. Wat hier en daar rest zijn details in het
landschap die slechts voor kenners zicht
baar zijn.
De Walchersche Arkadia is geen literair
hoogstandje. Door de "zoetvoerige trant,
zedige Lief-kozeryen en stichtelijke Bespie
gelingen", zoals Gargon het zelf omschrijft,
is het boek, voor eenentwintigste-eeuwers
althans, slechts fragmentarisch leesbaar.
Die schrijfstijl is hier niet van belang. De
waarde van het boek ligt in de algemene
impressie die Gargon geeft van het eiland
Walcheren aan het begin van de achttiende
eeuw. In het bijzonder biedt de auteur ons
een kijkje in de weelderige wereld van de
toenmalige patriciërs, die in een tijd leef
den waarin het eiland tot een economisch
hoogtepunt was gekomen.
Mattheus Gargon werd in 1661 in Haarlem
geboren uit Waals-Vlaamse ouders. Hij
begon zijn carrière als kandidaat-predikant
bij de Franse Gemeente in Leeuwarden en
stapte vervolgens over naar de Nederduits-
gereformeerde kerk. Hij was eerst predikant
in Geffen en Nuland, voordat hij in 1702 in
het Walcherse Serooskerke stond. In 1707
werd hij beroepen in Vlissingen, waar hij
een jaar later ook nog werd benoemd tot
rector van de Latijnse School. Gargon
stichtte een echt domineesgezin: alle drie
zijn zonen werden predikant. Mattheus
Gargon overleed in 1728 in Vlissingen.2
Volgunstig onthaal bij Biscop
We laten ons eerst meenemen naar hof
Noordhout in Serooskerke. Gargon kende
de eigenaars, de familie Biscop, erg goed
vanwege zijn vijfjarig predikantschap in
Serooskerke. Hoewel mr. Abraham Biscop
Philipszoon bij het verschijnen van het eer
ste deel van de Arkadia al was overleden,
liet Gargon het verslag van de ontmoeting
met hem toch publiceren.
Abraham Biscop was aan het begin van
zijn carrière opgeklommen tot legerkapitein
en werd later waterbaljuw van Zeeland. Hij
kwam in april 1669 in het bezit van hof
Noordhout via de erfgenamen van Joan
van der Hucht3 en kocht in april 1684 de
heerlijkheid Serooskerke van Jacob Fredrik
van Tuyl van Serooskerke4.
Na Biscops maar liefst 44-jarig eigenaar
schap van Noordhout erfde zijn gelijkna
mige zoon het buiten in 1713. Abraham jr.
liet het landgoed precies tien jaar later na