18
kwam het schip aan in Rotterdam en er
werden verschillende proefvaarten mee
gemaakt. Uiteindelijk werd de dienst in dat
zelfde jaar nog ingesteld. Daarmee raakte
ons land definitief op stoom.
De ontwikkelingen volgden elkaar vervol
gens in snel tempo op. In 1823 werd de
Nederlandsche Stoomboot Maatschappij
(NSM) opgericht, de eerste stoombootre
derij in Nederland.9 De eerste dienst die de
rederij inrichtte was een verbinding tussen
Rotterdam en Nijmegen. Later werd deze
lijn doorgetrokken naar Duitsland. Dit ging
steeds meer ten koste van de traditionele
beurtschippers, die met hun zeilschepen in
De stoomboot Defiance kon ook op zeil varen
om kolen te besparen. Gravure door Johannes
Beume1816. (collectie RijksmuseumAmster
dam)
het nadeel raakten. Beurtschippers onder
hielden van oudsher de veerdiensten op
de Nederlandse rivieren maar zij waren af
hankelijk van de wind en dus kwetsbaar in
vergelijking met het stoomschip.
De NSM probeerde het monopolie te ver
werven in de Nederlandse stoomvaart,
maar dat mislukte. In de jaren na 1823
werden er meer maatschappijen opgericht
en zo ontstond een netwerk van verschil
lende maatschappijen door heel Neder
land. Zo richtte men in Dordrecht de Dor-
drechtsche Stoomboot Maatschappij op en
in Amsterdam de Amsterdamsche Stoom
boot Maatschappij.10
Ook in Zeeland deed het stoomschip zijn
intrede. Vanaf 1825 onderhield de stoom
boot Prinses Marianne van de Middelburg-
sche Maatschappij van Stoomvaart de ver
binding tussen Middelburg en Rotterdam,