Nieuwe uitgaven
37
'k heleze
Batterij Dishoek
Beelden zeggen vaak veel meer dan woor
den, vandaar dat fotografie zo'n krachtig
medium is. Tegenwoordig zijn we eigenlijk
allemaal fotograaf, want met onze
smartphones maken we a la minute een
foto. En als je maar genoeg fo
to's maakt, zitten er al snel
een paar geslaagde bij. Vroe
ger was dat heel wat ingewik
kelder. Er waren toen ook al
professionele fotografen en
goedwillende amateurs.
Als we ons in tijd bepalen tot fotografie uit
de Tweede Wereldoorlog en in ruimte tot
ons eigen heem, wordt dat heel duidelijk
uit twee publicaties. In de eerste plaats
Walcheren een fotografisch document.
Duitse oorlogsfotografie 1940-1944 van de
hand van Hans Sakkers en Hans Houter
man, en vervolgens in het recente Batterij
Dishoek. In mijn bespreking van het eerst
genoemde boek (in De Wete, 20e jrg. nr. 3,
juli 1991) schreef ik: "De foto's hebben niet
alleen een grote documentaire waarde -
de samenstellers geven bovendien in hun
fotobijschriften zinnige informatie - maar
hebben tevens een artistieke waarde." Het
waren dan ook foto's van professionele
Duitse oorlogsfotografen (Bildberichter).
Officiële fotografie dus.
In het vorig jaar november verschenen
Batterij Dishoek, samengesteld door Paul
Voskamp, gaat het veel meer om privé-
kiekjes, snapshots uit het dagelijks leven
(in dit geval van de bezetters in de periode
1940-1945). De Middelburger Paul Vos
kamp (1966) handelt in oude foto's. Hij
koopt en verkoopt, veelal via internet. In de
loop der jaren bouwde hij een grote collec
-
tie foto's op van Zeeland tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Het gaat hierbij voornamelijk
om foto's uit particuliere collecties, die
meestal niet voor publicatie bestemd wa
ren. Maar juist daardoor geven ze een
beeld van heel gewone zaken. Paul Vos
kamp startte met dit eerste
deel een serie die uiteindelijk,
al naar gelang de belangstel
ling, een stuk of acht delen
moet gaan omvatten. Dit eer
ste boek smaakt in ieder ge
val naar meer. Het betreft een
gebonden uitgave, in oblong formaat. De
samensteller geeft de boeken (in een opla
ge van 1.000 stuks) zelf uit. Het Boeken
schap tekende voor vormgeving en boek
productie. Het voorwoord en de fotobij
schriften zijn van de hand van Hans Sak
kers, kenner van Zeeland in de Tweede
Wereldoorlog en auteur van veel publica
ties over dit onderwerp. Vreemd genoeg
wordt zijn naam nergens vermeld. Sakkers
geeft een korte inleiding (één pagina), die
van mij wel wat langer had gemogen. Ik
mis hierin een beetje de context van de fo
to's. Ook de fotobijschriften zijn wel erg
summier. Ze bevatten feitelijke informatie,
ZHIUuWOIOwOl.' MUI
BATTERIJ DISHOEK