Daar ligt een atoll..." Den Doolaard op Walcheren Het Verjaagde Water De zelfverklaarde landloper A. den Dool aard, journalist en schrijver, pseudoniem van Cornelis Johannes George (Bob) Spoelstra jr. (1901-1994), woonde en werkte tussen 1945 en 1947 op het onder water gezette Walcheren. Hij leidde er, schrijft zijn biograaf Hans Olink, maanden lang een amfibisch bestaan omdat hij gro te delen van de dag doorbracht op sche pen, pontons en ander drijvend materieel. Den Doolaard was geboeid door de atmo sfeer van "wentelende kraanarmen, draai ende lieren, rookpluimen bij dag, dansen de lichten bij nacht, plonzende brokken graniet, de geur van modder en olie, ker mende ankerkettingen". In de periode mei-december 1946 schreef Den Doolaard in een huis met de naam De Sardijngeul aan de Vlissingse boulevard Het Verjaagde Water, een roman over de droogmaking van Walcheren. Het boek opent met een huiveringwekkend citaat uit het Tractaet van Dijckagie van Andries Vierlingh, een werk over inpoldering uit de zestiende eeuw: "Want uwen vijand Oce- anus nacht noch dag en rust noch en slaapt, maar compt als een brijsende leeuw souckende om al te vernielen datter omtrent is." Het boek verscheen in maart 1947. Vijf weken later was de eerste opla ge van 20 duizend exemplaren verkocht. De boekhandel wilde herdrukken maar door papierschaarste verschenen niet de gewenste oplages. Het boek werd vertaald in onder meer het Frans (Vaincre la met en het Engels (Roll back the sea). Nederlandse Hemingway Den Doolaard beklom meer dan eens de Mont Blanc, deelde zijn slaapzak met cine- aste Lenie Riefenstahl die later propagan dafilms voor Hitier zou maken, en schoot, tijdens een verblijf in Macedonië, de minnaar van zijn eerste vrouw neer. "Niet met opzet", verklaarde hij, "mijn pis- Kreta 1958. (foto Cas Oorthuys/Nederlands Fotomuseum) tooi ging per ongeluk af." Het slachtoffer overleed een week later. Den Doolaard kreeg huisarrest en werd als verdachte verhoord maar hij werd niet veroordeeld. Den Doolaard veroordeelde al in 1934 met zijn pamflet Hooge Hoeden en Pantserpla ten het opkomende nationaalsocialisme. Dat bleef niet zonder gevolgen; hij werd in 1935 in Italië gearresteerd en werd later dat jaar in Oostenrijk persona non grata verklaard. In mei 1940 vluchtte hij voor de oprukkende Duitsers naar het zuiden, eerst te voet, later op een in de berm ge vonden fiets. Hij wist dat hij op de zoge noemde Fahndungsliste Holland stond en

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2016 | | pagina 5