III
Het eindrapport
In mei 2010 verscheen het boek Mid
delburg 17 mei 1940. Het vergeten
bombardement. In november 2016
werd Het eindrapport van de commis
sie inzake de geschiedschrijving over
de brand van Middelburg op 17 mei
1940 gepresenteerd (Nederlands Insti
tuut voor Militaire Historie [NIMH], Den
Haag 2016). De redactie van De Wete
heeft de discussies rond deze publica
ties uiteraard met grote belangstelling
gevolgd en prof. dr. Peter Romijn,
werkzaam bij het Nederlands Instituut
voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) te
Amsterdam, bereid gevonden het
NIMH-rapport voor ons van commen
taar te voorzien. Het NIMH-rapport kan
worden opgevraagd bij de gemeente
Middelburg of worden gedownload via
https://www.middelburg.nl/lnwoners/
Actueel/Nieuwsarchief/Oktober_no-
vember_december_2016/Rapport_
gebeurtenissen_17_mei_1940.
dam (Noord), Nijmegen, Den Haag (Be
noordenhout) en Enschede. Gedegen
onderzoek naar de toedracht van deze
bombardementen gold ook lang na dato
als een dure plicht. Er waren immers won
den geslagen en de herinnering bleef pijn
lijk. De bombardementen waren vanuit het
perspectief van het nationale geheugen
misschien wel 'vergeten', maar ter plaatse
was dat zeker niet zo. Welke ruimte was er
echter om publiekelijk te herdenken en hoe
kon men vragen van schuld en verantwoor
delijkheid adresseren? De Nederlandse
herinneringscultuur ging lange tijd uit van
het verhaal van gezamenlijk lijden en strij
den en de veronderstelling dat de vrijheid
niet zonder schade en slachtoffers kon
worden herwonnen. Recente geschied
schrijving heeft terecht de aandacht voor
de lokale ervaring opgeëist. Dat de lokale
ervaring ondergeschikt was, was in zekere
zin ook een vorm van vergeten. Daarom
mochten bombardementen niet langer ver
geten blijven. De getroffen steden claimden
hun eigen ruimte waarin de bijzondere fac
toren en het specifieke lijden van de getrof
fen burgers konden worden uitgelicht.
Daarmee werd het beeld van de oorlogsja
ren genuanceerder, wat in Middelburg iro
nisch genoeg leidde tot de behoefte aan
een helder oordeel van experts van buiten.
Wat willen en kunnen we weten over de
brand van Middelburg op 17 mei 1940?
Het gaat om de oorzaak van de verwoes
ting van de historische binnenstad en,
zoals met elke brand het geval is, de vraag
of forensische expertise nodig is om daar
achter te komen. Indertijd hebben de
brandweer en de gemeente het eerste on
derzoek gedaan en is er ook een door de
NI If/ DE BRAND VAN MIDDELBURG
Eindrapport van de commissie inzake de
geschiedschrijving over de brand van
Middelburg op 17 mei 1940
