"De Pragt
der Zon"
naar de Middelburgse zilversmid en ster
renkundige Cornelis Tevel. Daan Ingelse
weet uit familieoverlevering te vertellen hoe
in Middelburg aan palingroken werd ge
daan. Oostkapelle mag deze keer ook niet
klagen. Adrie Maljaars gaat ver terug in de
tijd met zijn verklaring over het ontstaan
van de polders tussen Oostkapelle en
Vrouwenpolder. Het onthullen van een
CornelisTevel, zilversmid en st
Middelburg is de bakermat van de tele
scoop; in deze stad ziet in 1608 de tele
scoop het licht. Hans Lipperhey bouwt een
kijker en demonstreert deze in Den Haag
bij prins Maurits. Vanaf dat moment gaat
het instrument "om verre te sien" de wereld
in en wordt het al snel ingezet voor astro
nomische doeleinden. Middelburg heeft
ook een aantal sterrenkundigen voortge
bracht die hun sporen verdiend hebben,
onder wie de bekende Philippus Lansber
gen (1561-1632) en Jan de Munck (1687-
1786). De laatste schopte het in 1747 zelfs
tot stadhouderlijk astronoom en - vermoe
delijk - een jaar later tot lid van de prestigi
euze Royal Society of London.
Maar er waren er in Middelburg meer die
met behulp van de telescoop sterrenkun
dige waarnemingen deden en aldus een
bijdrage aan de wetenschap leverden. In
dit artikel beperk ik me tot de waarnemin
gen die gedaan zijn door de geboren en
getogen Middelburger Cornelis Tevel. Hij
beeld van de fokmerrie Zora in Oostkapelle
is Leo Faase niet ontgaan. En Jaco Si
mons doet weer een duit in het zakje met
een artikel over de naam Walcheren buiten
ons eiland, maar deze keer blijft hij binnen
onze landsgrenzen.
De redactie
onkundige in Middelburg
heeft met behulp van zijn telescoop reek
sen tekeningen gemaakt van de zon. Ver
der nam hij een overgang van Mercurius
voor de zon waar, een paar gedeeltelijke
zonsverduisteringen én verschillende ko
meten, waaronder de Grote Komeet van
1819.
Zo vader, zo zoon
Cornelis Tevel werd geboren op 4 decem
ber 1763. Hij werd leerjongen bij zilversmid
Langebeke in Middelburg en op 21 oktober
1791 legde hij - bijna achttien jaar oud -
zijn meesterproef af. Als zilversmid legde
hij zich voornamelijk toe op het vervaardi
gen van tafelzilver en avondmaals- en
doopzilver. Heel veel heeft hij niet gepro
duceerd, maar een paar door hem ge
maakte voorwerpen zijn nog te zien in het
Zeeuws Museum in Middelburg en in di
verse hervormde kerken (huidige PKN-ker-
ken). Naast zijn werk als zilversmid bedreef
hij ook de sterrenkunde. Mogelijk was hij
