8
hoekige toren met een schilddak. In elke
toren zaten bovenaan twee kruisvensters.
De hoogte van de onderdorpel van deze
vensters kan op basis van de afmetingen
van de panden ernaast op ruim 7 meter
boven straatniveau geschat worden. Reke
ning houdend met de hogere ligging van de
Nederstraat ten opzichte van de Breestraat
komen we aan een hoogte van de onder
dorpel ten opzichte van het straatniveau
van het pand Breestraat 72 van minstens
8 meter. Tel daar nog eens de hoogte van
de camera boven de onderdorpel van het
venster bij en men komt uit op een came
rastandpunt van minstens 8,5 meter boven
het straatniveau van Breestraat 72, wat
ruim voldoende is om inderdaad in de dak
goot van dat pand te kunnen kijken zoals
dat op de albuminefoto van Dirksen het
geval is.
We hebben de aquarel van J.H. Hollestelle
ook verwerkt in de foto HTAM-A-0067 van
het Zeeuws Archief en dan wordt duidelijk
dat Dirksen zijn opname van de Oostkerk
rond 1863 vrijwel zeker maakte vanuit het
noordelijke venster van de noordelijke
toren van de Dampoort. Toen de poort in
1873 gesloopt werd, was het voor latere fo
tografen niet meer mogelijk om in Dirksens
voetsporen te treden en werd zijn foto een
unieke opname.
Geruisloos verdwenen
Het is wel merkwaardig dat Dirksen een
foto vanuit de Dampoort maakte, maar dat
hij voor zover we weten zijn camera niet
op de Dampoort zelf heeft gericht. Van de
Vlissingse Poort, die reeds in 1867 moest
wijken voor de aanleg van het Kanaal door
Walcheren, zijn verschillende foto's over
geleverd, van de Dampoort schijnbaar niet
één. Toen in dezelfde periode in Antwer-
pen de hele Spaanse omwalling onder de
slopershamer viel, werd het stadsbestuur
er gelukkig toe aangezet om de te slopen
poorten en wallen te laten vastleggen voor
het nageslacht. Aan het Middelburgse
stadsbestuur was zo'n opdracht in 1872
evenwel niet besteed. Het bestuur was
maar al te blij van een gevoelige kosten
post verlost te worden. De vervallen Dam
poort, die al jaren buiten gebruik was, ver
dween geruisloos uit het stadsbeeld. Alleen
een vroege foto van de Oostkerk getuigt nu
nog indirect van haar monumentaliteit.
Antoon Bosselaers
De foto's bij dit artikel zijn van de auteur,
tenzij anders vermeld.
1. Zeeuws Archief, KZGW, Zelandia Illustrata
II, nr. 2645.
2. Middelburgsche Courant, 17 oktober 1872.
3. Middelburgsche Courant, 28 januari 1873.
4. Middelburgsche Courant, 25 september 1873.
5. Zeeuws Archief, KZGW, Zelandia Illustrata
II, nr. 338.
Bronnen
- Adri Verburg en Josephine van Bennekom,
'In Zeeuws licht gevangen. Fotografie in Mid
delburg 1842-1870', Zeeuwse Katernen 10,
Middelburg 1994.
- Herman Van Goethem, 'Fotografie en rea
lisme in de 19de eeuw. Antwerpen: de oudste
foto's 1847-1880', Antwerpen 1999.
- ZB, Krantenbank Zeeland, Middelburgsche
Courant.
- ZB, Beeldbank Zeeland.
- Zeeuws Archief, Beeldbank.
