53
tegen het kapitalisme werd ingezet. Boven
dien ontwikkelde de fotografie zich als een
kunstvorm die moest voldoen aan hoge
esthetische principes, een uitgangspunt
dat haar bij het fotograferen van de Ramp
een conflict van ethische aard zou opleve
ren, want mag je van de ellende van alle
dag wel 'mooie' foto's maken?
In Berlijn ontmoette Eva de cineast John
Fernhout, die haar eind 1932 meenam
naar Nederland en met wie ze tot 1945
getrouwd zou zijn. In Nederland werd ze
met open armen ontvangen door de Ver
eniging van Arbeidersfotografen (met onder
meer Oorthuys, De Haas en Fernhout) die
arbeiders opleidden om de kwalijke kanten
van het kapitalisme in beeld te brengen.
"Foto-arbeiderscorrespondenten" werden
die genoemd. In die tijd kwam Eva ook
regelmatig in Westkapelle waar ze talloze
foto's maakte. Een halve eeuw later, in
1990, zou het Westkappelse verenigings
gebouw afgeladen zijn bij de vertoning van
haar werk.
In de loop van de jaren dertig verschoof de
aandacht van de 'Nieuwe Fotografie' naar
het opkomend fascisme. In 1936 nam Eva
Besnyö in Amsterdam deel aan de antifas
cistische tentoonstelling 'De Olympiade
Onder Dictatuur' en een jaar later aan de
expositie 'Foto 37' in het Stedelijk. De ex
posities, die uiteraard niet de sympathie
hadden van de Duitse consul ter plaatse,
leidden tot een enorme statusverhoging
van de documentaire vakfotografie.
In de oorlog werkte Eva, evenals veel van
haar collega's, voor de illegaliteit. Al gauw
moest ze onderduiken. Na de oorlog her
trouwde ze met Wim Brusse en werd moe
der van twee kinderen. Ze ging zich toeleg
gen op de portretfotografie maar bleef een
geëngageerd kunstenaar, wat onder meer
blijkt uit haar betrokkenheid bij de Dolle
Mina-beweging. Gaandeweg ook werd de
esthetiek in haar werk minder belangrijk en
traden inhoud en actie meer op de voor
grond.
In 1990 organiseerde Jacqueline van
Paaschen een serie van vijf deeltentoon-
stellingen van het Zeeuwse werk van de
Drs. Jacqueline van Paaschen. (foto Ida
Doorenweerd)
toen 80-jarige Eva Besnyö. De exposities
werden op verschillende locaties gehou
den: over de zeewering in Westkapelle, de
landbouw in Domburg, de klederdracht in
Veere, feesten in Middelburg en over de
Ramp, waarvan ze haar foto's uit Stavenis-
se liet zien, in het Topshuis (zie Eva Bes
nyö, Zeeland toen, Amsterdam 1990). De
foto's van Walcherse feesten zouden in het
ramschip Schorpioen aan de Loskade wor
den getoond. Het is typerend voor de foto-