55
eerste Hollandse Waterlinie werd in 1589
ontworpen door prins Maurits. Het was een
wereldprimeur. Waar hoog Nederland over
gaat in laag Nederland (polders) hoef je
maar een sluis open te zetten of een dijk
door te steken en je hebt een waterbarriè
re. Typisch Nederlands: goedkoop, efficiënt
met zo weinig mogelijk middelen en tooh
logsdreiging konden door middel van een
ingenieus systeem van sluizen, dijken en
kanalen van Muiden tot aan de Biesbosch
stroken polderland onder water worden
gezet. Op de hoger gelegen stukken wer
den op strategisohe posities forten en ves
tingsteden gebouwd waarmee de vijand
kon worden tegengehouden. Er was een
effectief. Zelden gebruikt, evenwel. Zowel
de oude als de nieuwe waterlinie is vooral
een papieren tijger gebleven. In 1629 werd
de oude linie deels langs de Vecht in wer
king gezet. In het rampjaar 1672 werd de
linie op het allerlaatste moment met succes
ingezet tegen de binnenvallende Fransen.
In 1815 werd de Nieuwe Hollandse Waterli
nie (NHW) gemaakt, iets verder naar het
oosten. Fort bij Vechten (Bunnik) is onder
deel van de NHW. Ook deze linie is ge
maakt om ons land in oorlogstijd te be
schermen. De linie was van circa 1815 tot
1940 een onneembare barrière. Bij oor-
Fort bij Vechten. (wikipedia)
permanente bezetting van zo'n twaalfdui
zend manschappen en in tijden van inter
nationale spanning kwam er zo'n zesdui
zend man bij. Het was het duurste infra
structurele project ooit, omgerekend naar
het huidige prijsniveau vijftig miljard euro.
Ter vergelijking: de Deltawerken kostten
twintig miljard, de Betuwelijn twaalf miljard.
Nu is de waterlinie een prachtig groen ge
bied, het grootste rijksmonument van Ne
derland en door Unesco genomineerd voor
de Werelderfgoedlijst als uitbreiding van de