23
Telkens voegde een kleinschalig particulier
initiatief iets toe, waarmee meer of minder
geld was gemoeid. Op het duin ontstond
wat in de Duitse literatuur wel wordt ge
noemd een Streusiedlungvilla's in ver
spreide opstelling. De Zoutelandse Sied-
lung was niet ontworpen maar ontstond
spontaan. Met het onderling verband van
de villa's werd evenmin rekening gehouden
als met het duinsilhouet. Op het gemeen
tehuis werd nagedacht over een infrastruc
tuur toen de ontwikkeling die daarom vroeg
al tientallen jaren aan de gang was. Ook
aan de overkant van de Duinweg geen
geplande verkaveling. Geen aanpassing
aan bestaande oude boerderijtjes, geen
aandacht voor het totaalbeeld. Grote en
kleine woningen en - in deze omgeving -
omvangrijke pensions figureerden naast
elkaar, door elkaar heen, aan weerskanten
van een pas eind jaren dertig beklinkerde
zandweg, zonder enige verkeersvoorzie-
ning.
Van samenhang en kwaliteitsbewaking bij
de architectuur was net zomin sprake als
van planologie. Het cottage-model maar
ook het chalet-type uit het bergland kwa
men naast elkaar voor. Aan de Duinweg
verrees ook wel het gangbare burgerhuis,
type rentenierswoning, onder een gebro
ken kap. Lang niet altijd kwam er aan de
bouw een beroepsarchitect te pas (de titel
Pension Tien Torens. in 1926 voor W. Borket
gebouwd door Geert Sturm. Uit: J. Dorleijn,
'Zoutelande in vroeger tijden', deel I. (ZBI
Planbureau en Bibliotheek van Zeeland, Mag.
2758 E 69)
