52
pert. Kees Ton heeft ze toegestuurd gekre
gen en weet nu van de hoed en de rand.
Dansschool Meeuse
Op onze oproep in de oktober-Wete om
gegevens over de Middelburgse dans
school Meeuse kwamen diverse reacties
binnen. We stuurden ze door naar Karel
Meertens die liet weten al aardig op dreef
te zijn met zijn artikel over de dansschool
voor De Wete. We worden almaar meer
benieuwd.
Impersant een leioog
We hadden de Impersant-foto op de ach
terkant van de omslag van de oktober-We-
te met opzet krap uitgesneden, maar Sjaak
Franse uit Middelburg zag het meteen: een
stenen molenwand. Tja, die lichte ronding
kregen we er niet uit. "De metselstenen
in deze molenmuren liggen afwaterend
naar buiten, en dat is goed te zien", schrijft
Sjaak. Om welke molen het ging, wist hij
ook: De Hoop, op het Vlissings bolwerk
in Middelburg. En de ring diende volgens
hem wel degelijk voor het vastzetten van
paard-en-wagens tijdens het lossen en
laden. "Gaat een paard hier lopen - schrik
van de wieken", licht hij toe, "dan is het
talud van de vest erg dichtbij." Sjaak twij
felde wel: "Even heb ik nog gedacht dat de
wieken bij stormachtig weer via zo'n ring
konden worden vastgezet, buitenom de
omloop. Maar ik blijf toch bij optie één."
De ring bevindt zich inderdaad aan de
muur van de molen De Hoop, maar het is
een zogeheten leioog. Michel Dellebeke,
die de foto maakte, zat natuurlijk te pope
len om het te kunnen uitleggen. Aan dat
leioog werd een leiblok of geleiblok beves
tigd, vertelt hij. "Zoals vrijwel alle Walcher-
se molens werd ook De Hoop gebouwd
met een houten bovenas. Dat is de as
waaraan de wieken vastzitten. Voor zulke
assen werden grote, massieve bomen ge
bruikt. De assen gingen 15 tot 25 jaar mee.
Door de invloed van het weer trad er al
gauw houtrot op, en bovendien bleef zo'n
Foto Michel Dellebeke.
as nooit mooi rond. De Hoop had wieken
van bijna 29 meter, waarvan de uiteinden
met een flinke bries wel een snelheid van
100 kilometer per uur haalden. Dat zal af
en toe behoorlijk gestuiterd hebben, en
door die krachten kreeg de bovenas op
den duur een ovalen vorm.
"Op een gegeven moment was de giet-
kunst zo ver ontwikkeld dat er voor molens
assen van een groot formaat konden
worden gegoten. In 1865 werd er voor
De Hoop bij de firma Enthoven Co een
bovenas gegoten met een lengte van 6,38
meter, bijzonder lang voor een bovenas.
Het vervangen van zo'n as was geen sim
pel karwei. Allereerst moesten met tuien
en kabels de roeden (wieken) worden ge
streken. Daarna werd er voor de kap een
rechtmast opgericht. Bij De Hoop moest
daarvoor ook telkens een deel van de
stelling worden afgebroken. Een rechtmast
was een lange balk die aan drie punten
