I 1
1.1
13
v- i i
Van de eerste jaren is dat niet bekend,
maar vanaf 1956 is de boekhouding be
waard gebleven die jaarlijks door de ZLM
werd opgemaakt. Aan de hand hiervan
kunnen deze vragen worden beantwoord.
Het bedrijf was qua grondgebruik in de
eerste periode een akkerbouwbedrijf, zoals
meer dan de helft van de bedrijven in Zee
land. Geen zuiver akkerbouwbedrijf, want
ongeveer twintig procent van de grond
bestond uit blijvend grasland, ten dienste
van de - beperkte - veestapel. Qua ge
realiseerde opbrengsten was het echter
als gemengd bedrijf te beschouwen, want
de opbrengsten uit de akkerbouw en het
vee waren in de eerste periode gemiddeld
ongeveer gelijk. Na de halvering van het
bedrijf (zie hieronder), kwam de nadruk
steeds meer op het vee te liggen, zowel
wat het grondoppervlak betreft (ongeveer
vijftig procent grasland) als de gerealiseer
de opbrengsten (gemiddeld zeventig pro
cent te relateren aan het vee).
Zo'n gemengd bedrijf had voordelen, zoals
risicospreiding en het kunnen benutten
van bijproducten van de akkerbouw. Soms
De boerderij op Hoogelande, woonhuis met
schuur. De voormalige noodwoning op de ach
tergrond, ca. 1955. (coll. Dingemanse)
was het ook noodzaak om zo de grond
die ongeschikt was voor akkerbouw toch
te kunnen gebruiken als grasland. Om de
tijdsinvestering die dat vee vergde zo klein
mogelijk te houden, lag in die situatie de
nadruk op jongvee of slachtvee en minder
op melkkoeien.6 Hendrik had echter zowel
jongvee als melkkoeien. Tussen de docu
menten zit bijvoorbeeld een diploma van
de Stichting Regionaal Orgaan voor Melk
hygiëne te Breda vanwege de kwaliteit van
de geleverde melk in het jaar 1961. In de
administratie is jaarlijks ook een opbrengst
genoteerd voor melk en boter. Gedurende
de jaren 1956-1965 bezat Hendrik per 1
januari gemiddeld vier tot zes melkkoeien,
één of twee stuks jongvee en één kalf.
Maar er werden jaarlijks ook vier a vijf kal
veren gefokt die vaak in hetzelfde jaar al
werden verkocht, al zijn ze in de adminis
tratie soms ook terug te vinden onder het
kopje "gestorven zonder opbrengst"...
