18
Wie nooit in een badhuis heeft gebaad
weet waarschijnlijk niet wat hij of zij zich
daarbij moet voorstellen. Mien Steen-
aard-Hardon uit Middelburg was zo
vriendelijk om, op verzoek van de redac
tie, uit haar badhuisherinneringen te
putten.
Een opvouwbaar badhuis
"Voor de oorlog gingen mijn zusje en ik
één keer per week in de teil. Zoals de
meeste gezinnen toen hadden we geen
douche. De eerste kinderen van een
gezin hadden schoon en warm water. De
volgende kinderen hadden pech.
"Tijdens de oorlog was er een badhuis
aan de Nieuwe Haven. Dat werd ook
door de Duitse Wehrmacht gebruikt. We
zagen de Duitse soldaten er naartoe
marcheren. De familie Oldeman beheer
de het badhuis. Tijdens de beschietingen
aan het eind van de oorlog werd het
verwoest.
"Hygiëne was in die tijd, met al die vuile
boel van de verwoestingen, heel belang
rijk. Dit werd dan ook goed begrepen
door onze Engelse bevrijders. Een pro
visorisch badhuis werd opgezet op de
Bodenplaats, achter het stadhuis. Het
was een uit elkaar gevouwen gebouwtje
met klapdeurtjes. Het rook er naar lysol.
Er kwamen ook veel evacués. En ook
Vlissingers, want die hadden geen eigen
badhuis toen.
"Ik weet me te herinneren dat de wasce-
remonie werd beheerd door kordate En
gelse vrouwen. Eerst werd je gecontro
leerd op luizen. Was er twijfel over de
aanwezigheid van deze diertjes, dan
werd je hoofd ingesmeerd met petroleum
en stevig gemasseerd. Je moest wel je
eigen handdoek meebrengen. Na het
verkrijgen van een stukje kleizeep - een
surrogaatzeep die niet schuimde - werd
je in een hokje geduwd en ging de dou
che aan. Veel tijd om je te wassen was
er niet. Na korte tijd werd de douche
vanuit een centrale plaats uitgezet en
had je pech als je haar dan nog vol
shampoo zat.
"Na enige tijd werd het badhuis weer uit
elkaar genomen en naar een andere
locatie gebracht. Daarna kregen we een
badhuis in de Zusterstraat. Ook daar
gingen we één keer per week naartoe.
De overige dagen waste je je gewoon
thuis met water uit de koude kraan.
"Het nieuwe badhuis had een gang met
aan weerszijden deuren met badcellen,
baden en stortbaden. In de badcel was
een droog stukje voor je kleren. Je
shampoo en je verschoning nam je mee
van huis. Hier was het niet gratis zoals
bij de Engelse dames. Je kocht een
kaartje - ik altijd voor het stortbad, een
ligbad was duurder - waarin de knecht
Ko een gaatje knipte. Daarna moest je
wachten tot er een badcel leegkwam en
tot Ko die schoongepoetst had. In de
tussentijd zag je veelal vriendinnen waar
mee je heel wat te bepraten had. Na
afloop kon je bij Ko snoepjes kopen. Op
vrijdagavond ging je niet, want dan was
het douchen voor volwassenen.
"Op de hbs gingen we in een vrij uur
naar het badhuis. Na de hbs ging ik er
niet meer naartoe."