Nieuwe uitgaven
44
'k heleze
De Slag om de Schelde
In de afgelopen maanden is in Zeeland en
Noord-Brabant veel stilgestaan bij een van
de grootste militaire operaties uit de Twee
de Wereldoorlog: de Slag om de Schelde
in het najaar van 1944. Diverse publicaties
verschenen, symposia werden georgani
seerd in Zeeland en West-Bra
bant en op internet staat ook
veel content. In deze vloedgolf
onderscheidt de publicatie van
Van Gent en Sakkers over de
strijd in dit deel van Nederland
zich in positieve zin met zijn
veelheid aan interessante fei
ten, inzichten en (nieuw) histo
risch beeldmateriaal.
In het najaar van 1944 kregen
Britse, Canadese en Poolse
troepen (en enkele Nederlandse militairen)
de opdracht de Westerschelde, de toe
gangsweg naar Antwerpen, te veroveren
op de Duitsers. De Antwerpse havens wa
ren voor de geallieerden van cruciaal be
lang voor de toevoer van troepen en mate
riaal. Zeeuws-Vlaanderen, Zuid-Beveland,
Walcheren en een deel van West-Brabant
vormden toen het toneel van een ongeken
de strijd.
Tijdens de gevechten vielen grote aan
tallen slachtoffers, niet alleen onder de mili
tairen maar ook onder de burgerbevolking.
De (im)materiële schade was enorm. Veel
dorpen werden verwoest, Walcheren was
geïnundeerd en het zwaar beschadigde
Vlissingen werd door het water een eiland.
Operatie Market Garden en het Ardennen
offensief kent bijna iedereen. De Slag om
de Schelde is bij velen echter onbekend.
De auteurs brengen met hun publicatie
hierin verandering. Ze hebben een goed
leesbaar boek samengesteld, waarin ze
stap voor stap de militaire operaties be
schrijven, zonder de grote lijnen uit het oog
te verliezen. Het boek bestaat uit vijf delen:
de aanloop naar de strijd, de strijd om het
westelijk deel van Noord-Brabant (Operatie
Suitcase), de strijd om West-
Zeeuws-Vlaanderen (Operatie
Switchback), de strijd om de
noordoever van de Wester-
schelde (Operaties Vitality en
Infatuate) en de gevolgen van
de strijd. Enkele hoofdstukken
worden afgesloten met een
analyse. Het lopende verhaal
wordt geregeld onderbroken
door relevante kaderteksten
met bijzondere gebeurtenissen
en ervaringen van militairen en burgers.
Een literatuurlijst vormt het eindstuk van
het boek. Een gemiste kans is het dat in dit
standaardwerk geen plaats is ingeruimd
voor een notenapparaat. Veel passages en
citaten zijn daardoor niet te herleiden naar
de bron.
Van Gent en Sakkers zijn redelijk kritisch
over de militaire strategie van de geallieer
den na de val van Antwerpen (pp. 27-28,
329), over de vermeende militaire effecten
van het bombarderen van de dijken bij
Westkapelle, Vlissingen, Rammekens en
Veere (pp. 183-185) en over het optreden
van de "arrogante en drammerige" Engelse
veldmaarschalk Montgomery in het bijzon
der (p. 25).
Het lot van de burgerbevolking krijgt in hun
boek terecht veel aandacht. Met uitzonde
ring van Noord-Limburg vielen bij de bevrij
ding van Nederland nergens zo veel
TOBIAS VAN CENT EN HANS SAKKERS
