62
Hij schreef er onder meer zijn Bedenckin-
gen Op den Daghelijckschen, ende laer-
lijcksen loop vanden Aerdt-cloot (1629),
een bestseller. Reden genoeg om hem,
een kleine 350 jaar later, naamgever van
de sterrenwacht te maken.
Maar wie was de uitvinder van de tele
scoop? Dat was ongetwijfeld Hans Lipper-
waarde ervan direct in en gaf Lipperhey de
opdracht om drie kijkers te maken. Op 15
december 1608 waren ze klaar. Lipperhey
verdiende er 900 pond mee en verhuisde
prompt naar een grotere woning, De drie
Ware Gezichten op de Groenmarkt. Geen
standbeeld maar een parkeermeter mar
keert nu de plaats waar het pand stond.
Glas uit de zeventiende eeuw, gevonden op de
plaats waar de glasfabriek stond in Middelburg.
(foto Ida Doorenweerd)
hey, ook al deed tijdgenoot Zacharias Jan
sen (althans diens zoon Johannes) ook
een gooi naar dat predicaat. Zacharias was
een zeer begaafd glasslijper, tevens valse
munter en drinkebroer. Hij heeft ongetwij
feld ooit een verrekijker gemaakt, maar
Lipperhey was hem voor. Lipperhey intro
duceerde (waarschijnlijk) het diafragma en
het lukte hem om zijn kijker te demonstre
ren bij prins Maurits. Die zag de militaire
Middelburg werd marktleider - wellicht
zelfs monopolist - in de vervaardiging van
de telescoop, ofwel de 'Hollandse kijker'.
De stad beschikte over het beste Veneti-
aanse glas en de beste slijptechnieken.
Het zou nog tweeënhalve eeuw duren voor
er door de uitvinding van het prisma een
nieuwe technologische sprong kon worden
gemaakt. Intussen ging het snel met de
verbreiding van de telescoop. Al in 1610
publiceerde Galileï over de vier manen bij
Jupiter en ondersteunde hij door eigen
waarneming de opvattingen van Coperni
cus, wat hem ten slotte (ook toen al) huis-
