10
zal verrijzen op "de daarvoor meest ge
schikte plaats: de 'burgerwei'". Men gaat
op zoek naar een andere locatie. Er zal
hoe dan ook een "mooi kerkje" voor 400
personen komen, "al is het dan door het
wijs beleid van Middelburgs gemeente
raad op een minder mooie plaats".21 Het is
duidelijk dat de initiatiefnemers een opval
lende plek voor hun kerk ambiëren, iets
wat we tegenwoordig een zichtlocatie noe
men. Maar op dat punt moet men inleve
ren.
Uiteindelijk bouwt men de kerk in hoog
tempo, binnen het jaar 1914, op een ander
terrein op 't Zand. De tweede keuze is een
minder in het oog springende plek, aan de
Vogelstraat, een zijstraat van de doorgaan
de (Oude) Koudekerkseweg. Veelzeggend
is de naam die niet alleen in de volksmond
maar ook in officiële stukken voor deze
plek, een soort inham van de hoofdweg,
wordt gebruikt: het Vuile (of Vuule) Bres-
je.22 Op 8 mei wordt de eerste steen gelegd
en al op 9 december 1914 kan de nieuwe
kerk worden ingewijd. En ook bij die fees
telijke gelegenheid galmt de diepe teleur
stelling na. Vanuit Koudekerke verwijt men
de Middelburgse gemeenteraad "niet libe
raal genoeg" te zijn om voor de kerk een
stukje van de Burgerweide te verkopen.
"Voor een sportterrein zou men misschien
een gedeelte hebben afgestaan, evenals
voor een militaire slachterij, maar voor een
kerk - dat kon niet."23 Het kerkgebouw, met
twee torens van ongelijke hoogte, zou tot
1963 als zodanig in gebruik blijven en er
wordt momenteel gewerkt aan een herbe
stemming.
Bij de gemeente Middelburg hing de vlag
er inmiddels anders bij. Het Middelburgse
bezit aan grond op 't Zand blijkt in 1921 12
hectare groot te zijn, terwijl ook elders aan
de singels, niet alleen op Koudekerks terri
torium, grond is en wordt aangekocht.24 De
gemeente bedrijft daarmee een vorm van
grondpolitiek. Op de korte termijn kan men
opbrengsten blijven inboeken uit de ver
pachting als bouw- en weiland. Maar op
langere termijn zal men woningbouw ver
wachten of bevorderen op grond die men
zelf in 1913 al als "zeer kostbaar" betitelde.
En ook niet elke claim op de Burgerweide
wordt voortaan afgewezen. Zo krijgt sport
vereniging VIOS in 1924 toestemming om
een deel van de Burgerweide te gebruiken
om er te korfballen.25
Woningbouw
Rond diezelfde tijd zijn er inderdaad ook
concrete plannen voor woningbouw op de
weide. Begin 1924 stellen B en W een
grondruil voor. Daarbij is de bedoeling dat
aannemer L.F Groosman een strook van
40 meter diep over de volle breedte van de
Langevielesingel tussen de vroegere mili
taire slachtplaats en de Oude Koudekerk-
seweg overneemt om daar middenstands
woningen te bouwen. Dat worden de nog
altijd bestaande huizen aan deze singel, in
twee blokken, met de hedendaagse huis
nummers 46 tot en met 92. In ruil daarvoor
zal de gemeente van Groosman weide
grond kopen tussen de Domburgse Water
gang en kwekerij Noske (ongeveer ter
plaatse van de latere kwekerij Dekker). Het
voorstel wordt door de gemeenteraad aan
genomen op voorwaarde dat de te bouwen
woningen qua uiterlijk onderworpen wor
den aan de goedkeuring van B en W.26
Deze bouwplannen en -activiteiten spelen
zich af in een merkwaardig bestuurlijk
grensgebied. Want terwijl de gemeente
Middelburg kennelijk welstandseisen kan
stellen aan huizen op Koudekerks grond-
