14
op 20 augustus in met het voorstel van
Frederiks. Dat gebeurt in de laatste verga
dering voordat per 1 september op last van
de bezetter de werkzaamheden van de
gemeenteraden worden stopgezet.41
De gemeente Koudekerke kan niet anders
dan zich met twijfels en tegenzin bij het
besluit neerleggen. "Ware Middelburg niet
zoo rampzalig getroffen, dan is er re
den aan te nemen, dat Middelburg nimmer
plots behoefte zou hebben aan groote
bouwterreinen voor 'massale bouw'." Men
beseft dat Middelburg "de benoodigde
grond wel degelijk zelf bezit", maar men
verwijt de buurgemeente ook boze opzet.
"Deze gronden zijn destijds niet uit een
geldbeleggingsoogpunt aangekocht, doch
kennelijk met het speculatieve oogmerk om
dit feit als motief voor een annexatie aan te
voeren."42
De woningbouw gaat van start aan de hui
dige Oude Koudekerkseweg, misschien
wel op de zichtlocatie die de Koudekerke
naren in 1913 op het oog hadden voor hun
kerk. In september 1941 kan burgemeester
De Bordes melden dat men op 't Zand "in
snel tempo aan het bouwen is": "Begin
November moeten de gezinnen daar in
trekken."43 De bouw luidt tevens het einde
van de Burgerweide in. De straatnaam
Burgerweidestraat moet voortaan de herin
nering daaraan levendig houden. En mis
schien is ook de in 1950 geopende buurt-
speeltuin aan de Baarsjesstraat te
beschouwen als een verwijzing naar het
vroegere gebruik van de weide.
Leeg plein
Een wonderlijke noot tot slot. In het ont
werp uitbreidingsplan van Middelburg uit
1941 is een opvallend brede Langeviele-
weg geschetst. En het belangrijkste kruis-
punt van deze weg, dat met de De Ruyter-
straat, is uitgebreid met een rechthoekig
plein. Op dat plein, het huidige Karel Door
manplein, staat een kerkgebouw geprojec
teerd. Op een plek met werkelijk alle ken
merken van een zichtlocatie. Maar toen het
uiteindelijk mocht, weliswaar niet aan de
Oude Koudekerkseweg, bleef de bouw van
een kerk daar uit. Het Karel Doormanplein
bleef leeg.
Eindigen we met de vraag: was de Burger
weide van de burgers van Middelburg?
Voor zover viel na te gaan: ja en nee. De
weide stond de burgerij ter beschikking bij
openbare gelegenheden, maar in de prak
tijk waren de gebruikers vaak de Koude-
kerkse inwoners van 't Zand. De weide
leverde de gemeente Middelburg aanvan
kelijk weinig inkomsten. Het lijkt erop dat
ze in het begin primair bedoeld was voor
de rijschool en als exercitieweide. De wei
de werd pas financieel aantrekkelijk toen er
woningbouw kon worden gerealiseerd.
Enigszins onduidelijk is gebleven in hoe
verre de steeds uitdijende Burgerweide is
ingezet als middel om annexatie van 't
Zand te bevorderen.
Aad de Klerk
1. Zeeuws Archief (ZA), Archief gemeente
Middelburg; straatnamencommissie 1936
1964, inv.nr. 4; PZC, 20 december 1941.
2. ZA, Archief gemeente Middelburg; gemeen
teverslag, inv.nr. 1.
3. H.M. Kesteloo, 'De stadsrekeningen van Mid
delburg', dl. VI, in: Archief Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen, 1900-VIII-3, p. 67.
4. www.volkstelling anno 1849; 1899.
5. ZA, Archief gemeente Koudekerke (AK),
Inventaris, p. 9; PZC, 23 oktober 1941; Vlis-
singsche Courant, 10 juni 1922.