houtwerkers c.q. beeldhouwers c.q. kunst
werkers die vooral in de eerste helft van de
negentiende eeuw diorama's produceer
den. Er zijn er zo'n 350 bekend. De Bave-
laars waren zo succesvol dat de familie
naam al snel een objectnaam werd. En dus
worden de kastjes van Reijgers ook bave-
laars genoemd.
De echte bavelaartjes zijn relatief klein, 5
cm diep en het meest voorkomende for
maat is 12 bij 18 cm. De voorstelling werd
uit been of hout gesneden, de figuurtjes
niet groter dan 15 mm. De Bavelaars ver
kochten hun werk bij logementen aan door
trekkende reizigers van trekschuit en dili
gence. De prijs varieerde van acht tot
twaalf gulden per stuk. Soms werd op be
stelling gewerkt. De voorstellingen ontspro
ten meestal aan de fantasie, maar stads
gezichten werden aan de hand van be
staande gravures gemaakt. Ze hoefden er
dus de deur niet voor uit. Zo zijn er voor
stellingen, in hout gesneden, van de haven
van Veere en van Middelburg naar gravu
res van M. Sallieth. Beide kastjes zijn niet
groter dan 5,5 bij 10 cm, pockets dus. In de
stadscollectie van Middelburg bevindt zich
een ongekend grote bavelaar van de
Stadsschuur van Middelburg, van 24 bij 31
cm. Bij de knap gemaakte voorstellingen
gaat het vooral om kijkplezier; moralisme
of ideologie is veelal afwezig. Alleen een
aantal vroege bavelaars met de vrijheids
maagd bij een met Franse vlaggen versier
de vrijheidsboom heeft een meer symboli
sche betekenis. Daarnaast is een aantal
functionele bavelaars bekend met een
voorstelling van een protestantse kerk-
Bavelaar met protestants kerkinterieur en pre
dikbeurtenlijstje van juli 1865, Utrecht. For
maat 13 x 36 cm. (foto Ida Doorenweerd)
BK 12. tl «Mi.ï
PREDIKBEURT EN
BL) DE GEREFORMEERDE GEMEENTE TF. UTRECHT
Vroegpreek ten 7. Voormiddag half 10. Namiddag 2. l»re
JllilJ.
z. n. i». w. o.
23. 24. 2.ri. 26. 27. 28. 29
li r. 49. Zond
D O M - K E K h
Vroegpreek D. Rijm»kus, Pml.Jte Vleuten.
Voorm. E. II. van I.n.rwr/s, T. D. en Pr. te Vreelan
Namiddag F. P. J. Moquette, Pred. tc J ut Ras
J ANS-K E li k.
Voormiddag Jorissen.
JACÜIII-K E li K
Voormiddag J, Nourdink, Prid. te Il vlaard
Namiddag Heets
BUUK-KEUK
Voormiddag Garnizoen, Scitnvt.iti
van hull twaalf Uit hall
F. E N L O N U E U W IJ Z i N
NICOLA1-K 1. li lv
Voormiddag II. A. Laan. Rum. Prod.
(1 E E li T E - K E K K.
Voormiddag ten 10 Ore Bijheb i k mug voor KINDEKEN
Namiddag Buiiij vi.iei
CATECHISATIE ten half 0 l
ISuifR-KKKK lil I
l'irigsdng Morgen ion Jmlf 10 U
UuuiL-ntjLu A. Lomp, Frnd. tv Leiieduh