1
Het is een vroege ochtend in november. De lucht op
het erf rond om de boerenschuur is doordrongen van
een zoete wortelgeur. Het is oogsttijd. In opperste concen
tratie rijdt een loonwerker de rooier langs de wortelbed
den. Er vlak naast rijdt een tractor met een kar met kisten
waar de wortelen in rollen. Op elke kist wappert een
oranje papiertje. 'Biologische wortelen van het ras Nerac,
perceel Kromme Maan'.
Drie aar al bebouwt Alex dit perceel biologisch, maar pas
deze oogst kan hij de wortelen als 'biologisch geteeld'
verkopen. 'Zo zijn de regels als je overschakelt van regulier
naar biologisch. Het chemisch residu in de grond heeft een
paar jaar nodig om op te lossen. Dat kost geld want we
hadden de afgelopen jaren wel de kosten, maar niet de
opbrengsten van het biologisch verbouwen.'
Al meer dan de helft van zijn leven runt Alex van Hoote-
gem boerenbedrijf 't Meulwaeter in Kruiningen. Driejaar
geleden nam hij een verderop gelegen boerderij met grond
over Nu bebouwt hij in totaal zo'n honderdvijfenzestig
hectare. En dat is veel, zeker voor een biologische boer.
Naast wortelen staan er op het land wisselende gewas
sen: biologische witlofwortels, aardappelen, sperziebonen,
spinazie, doperwten en voor de verwerking in veevoeder-
brokken ook nog luzerne.
De weerzin tegen het gebruik van pesticiden is niet de be
langrijkste motivatie voor de ommezwaai van regulier naar
biologisch, zegt Alex die, eenmaal thuis aan de keukenta
fel, uitvoerig zijn verhaal doet. 'We hadden een modern
geleid landbouwbedrijf met pootaardappelen, granen,
graszaad, koolzaad en wat suikerbieten. Het bedrijf liep
gesmeerd. Ik was op het punt beland dat alles heel ef
ficient en goed in elkaar zat. Het kon niet beter. Omdat ik
van ontwikkeling houd, zoek ik steeds nieuwe uitdagin
gen, Toen was de keuze schaalvergroting of overstappen
naar intensievere gewassen, de groenteteelt. Toch ging
mijn hart daar niet naar uit. De derde optie was biologisch
te gaan boeren. Daar ben ik me op gaan oriënteren. Veel
nadenken, bedrijven bezoeken. Ik ontdekte dat daar nog
veel in te ontwikkelen is. Dat trok mijn belangstelling.'
Sindsdien is er al heel wat veranderd op de akkers van 't
Meulwaeter. In 2002 startte Alex met een rijpadensysteem.
Hij wijst op het perceel vlak voor de boerderij. Strakke
groene strepen strekken zich uit tot aan de weg. Het
rijpadensysteem is heel belangrijk voor een biologisch be
drijf, legt de ondernemende boer uit. 'Elke keer als je over
de bodem rijdt, doe je de bodemvruchtbaarheid geweld
aan. Het gewicht van de trekker verstoort het leven in de
grond. Om dat te voorkomen verzonnen we van alles:
hovercrafts, helikopters. Maar het eenvoudigst uitvoerbaar
bleek een rijpadensysteem te zijn. Dit zijn vaste paadjes
waar de tractor over rijdt als we het land op moeten.'
Om zeker te weten dat de tractor precies op het pad rijdt,
maakt Alex gebruik van satellietgestuurde gps-technieken.
Het navigatiesysteem op de tractor 'weet' via signalen van
ruimtesatellieten precies waar het zich bevindt. Zo stuurt
de tractor vanzelf over exact hetzelfde pad. De bioboer
kijkt dan ook met pijn in het hart naar de rooiwerkzaam-
heden. 'Tot aan de oogst hebben we alles voor elkaar.
Daarna gaat het mis. De oogst op rijpaden organiseren
is nog niet uitvoerbaar, de machines berijden het hele
land. Om de geplette grond te herstellen hebben we een
apparaat met vier poten gekocht. Die poten snijden in de
grond en tillen het ietsjes op. Zo krijg je een klein beetje
beweging en wordt de grond losser.'